уле́гчыся

1. sich hínlegen, sich níederlegen;

уле́гчыся спаць schláfen [zu Bett] géhen*;

2. (пра буру, вецер, гнеў і г. д.) sich légen, náchlassen* vi, sich berúhigen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пале́гчы, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -ля́жа; -ля́жам, -ля́жаце, -ля́гуць; палёг, -лягла́ і -ле́гла, -лягло́ і -ле́гла; зак.

1. Легчы (пра многіх).

Дзеці палеглі спаць.

2. (1 і 2 ас. адз. і мн. не ўжыв.). Прыгнуцца сцяблом да зямлі (пра злакі).

Жыта палягло.

3. перан. Загінуць, быць забітым (пра многіх).

У тым баі палягло многа салдат.

|| незак. паляга́ць, -а́е (да 2 знач.; спец.); наз. паляга́нне, -я, н. (да 2 знач.; спец.).

Паляганне пасеваў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завалі́цца, -валю́ся, -ва́лішся, -ва́ліцца; зак.

1. Упасці за што-н.

Капялюш заваліўся за шафу.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абваліцца, абрушыцца.

Калодзеж заваліўся.

3. Упасці, не ўстаяўшы на нагах.

Паслізнуцца і з.

4. Улегчыся, залегчы (разм.).

З. спаць.

5. Бесцырымонна зайсці, заявіцца куды-н.; уваліцца (разм.).

У хату заваліліся няпрошаныя госці.

6. чым. Атрымаць або мець з лішкам (разм.).

З. ўраджаем бульбы.

Садавіны там — хоць заваліся.

|| незак. зава́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

retire

[rɪˈtaɪr]

v.

1) пакіда́ць слу́жбу, заня́так; ісьці́ або́ пасыла́ць на пэ́нсію

2) адасабля́цца

to retire into oneself — замкну́цца ў сабе́

She retired to a convent — Яна́ пайшла́ ў манасты́р

3) здыма́ць з абаро́ту (пашко́джаныя банкно́ты)

4) адступа́ць (пра во́йска)

5) кла́сьціся спаць

We retire early — Мы ра́на кладзе́мся спаць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bobak

м. заал. байбак (Marmota bobac Mull.);

spać jak bobak уст. спаць як сурок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нааддзіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Ададраць нейкую колькасць чаго‑н. Пасля пахавання, увечары, вярнуўшыся з папялішча школы, мы зноў сядзелі ўдвух з дзядзькам Яўменам на яго дворышчы на тых дошках, што нааддзіралі былі з платоў і на якіх збіраліся надоечы класціся спаць. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узнепако́іць, ‑кою, ‑коіш, ‑коіць; зак., каго.

Разм. Выклікаць у кім‑н. трывогу, непакой; усхваляваць. Мне было незразумела.., чаму гэтыя на выгляд звычайныя птушкі так узнепакоілі маіх сябрукоў. Аляхновіч. // перан. Парушыць спакой; прывесці ў рух. [Ганна:] — Не, Антоне! Мае суседкі старэнькія, рана спаць кладуцца, Яшчэ ўзнепакоім. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

со́ладка нареч., в знач. сказ. сла́дко;

сэ́рца с. заміра́е — се́рдце сла́дко замира́ет;

с. спаць — сла́дко спать;

там яму́ не с. — там ему́ не сла́дко

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Драма́ць ’драмаць’ (БРС, Шат., Сл. паўн.-зах.). Рус. дрема́ть, укр. дріма́ти, польск. drzemać, чэш. dřímati, серб.-харв. дре́мати, балг. дре́мя, ст.-слав. дрѣмати. Прасл. *drěmati ’тс’. Роднаснымі формамі лічацца лац. dormire ’спаць’, ст.-інд. drâti ’тс’, грэч. δαρθάνω ’тс’. Гл. Фасмер, 1, 537; Бернекер, 1, 223–224; Траўтман, 60; Трубачоў, Эт. сл., 5, 108.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

начава́ць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; незак.

Спаць дзе‑н. усю ноч. Дома [хлопцы] выпілі па кубку малака з хлебам ды падаліся на вышкі. Цяпер яны начавалі на вышках, над хатай. Якімовіч. Сёння.. [Алег з бацькам] начавалі ў вялізным бары, які стаяў ля крутой лукавіны Дрыгвянкі. Гамолка.

•••

Дняваць і начаваць гл. дняваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)