ла́дна, прысл.
1. Зграбна, прыгожа, спраўна.
Л. пашыты.
2. у знач. сцвярдж. часц. Ужыв. для выражэння згоды, пацвярджэння чаго-н., азначае: добра, хай сабе і так.
Л., прыйду!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыгне́чаны, -ая, -ае.
1. Які церпіць прыгнёт, уціск, эксплуатуецца.
П. народ.
2. Які адчувае на сабе прыгнечанне (у 2 знач.); цяжкі, змрочны.
П. настрой.
|| наз. прыгне́чанасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
раскіда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. гл. раскідацца.
2. Не цэнячы чаго-н., дарэмна траціць, не імкнуцца ўтрымаць што-н. пры сабе (разм.).
Не было магчымасці р. часам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
руда́, -ы́, ДМ рудзе́, мн. ру́ды, руд, ж.
Прыродная мінеральная сыравіна, якая змяшчае ў сабе металы ці іх злучэнні.
Жалезная р.
|| прым. ру́дны, -ая, -ае.
Рудныя горы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
самабічава́нне, -я, н. (кніжн.).
1. Прычыненне сабе фізічных пакут, выкліканае рэлігійным фанатызмам.
2. перан. Суровае асуджэнне сябе, сваіх памылак, паводзін і ўчынкаў у выніку ўсведамлення іх нікчэмнасці, агіднасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
су́песак, -ску, м.
Асадкавая пясчана-гліністая горная парода, а таксама рыхлая глеба, якая змяшчае ў сабе пясок (пераважна) і гліну.
|| прым. су́пескавы, -ая, -ае і супясча́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
тлу́шчавы, -ая, -ае.
1. Які змяшчае ў сабе тлушч.
Тлушчавая тканка.
2. Звязаны з апрацоўкай і выкарыстаннем тлушчу.
Тлушчавая прамысловасць.
3. Які атрымаўся ад тлушчу; тлусты.
Тлушчавая пляма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Нічо́га ’нічога; нядрэнна; абы-як’ (Нас., Сл. ПЗБ, Касп.), ’нічога, нішто сабе’ (Ян.), нычо́го ’дрэнна, нічога’ (Клім.), нічаго́ ’нічога, так сабе’ (Бяльк.), нічо́го ’нічога’ (Сцяшк.), укр. нічо́го ’нічога’, рус. ничего́ ’нічога; зусім; так сабе’, польск. рэдка niczego ’нічога; зусім’, чэш. ničeho ’нічога’, славац. ničoho ’тс’, в.-луж. ničeho, ničoho ’тс’, серб.-харв. nȉčego ’тс’. Пераважна паўн.-слав. утварэнне з *ni (адмоўе) і *čego (пытальны займеннік), гл. што. Экспрэсіўныя дэрываты: нічо́гачка, нічо́гачкі (Яўс., Нас.), нічагу́сі (⁺ні‑чаго‑сі, гл. сёй), нічогу́сенькі (ТС), нічагу́сенька, нічагусенькі, нічоге́нькі (Нас., Касп., Ян.), нічагу́ські (Сл. ПЗБ), нічагуткі (⁺ні‑чаго‑т‑кі, Бяльк.), нычогутько (⁺ні‑чого‑ти‑ко, гл. той, Клім.), нічаге́нечкі (Мат. Маг.). Развіццё семантыкі ад нейтральнага ’нічога’ да рознай градацыі адмоўных значэнняў на падставе спалучэнняў нічога дрэннага, нічога асаблівага ’так сабе, нядрэнна’, да нічога добрага ’абы-як, дрэнна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неду́рно нареч., безл., в знач. сказ. нядрэ́нна, няке́пска, нябла́га; (ничего себе) нішто́ сабе́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tod [tɒd] n. :
♦ on one’s tod BrE, infml, dated адзі́н, без ніко́га, сам па сабе́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)