ідэалістычная філасофская плынь канца 19 — пач. 20 ст, якая спрабавала асэнсаваць праблемы філасофіі на падставе абноўленай інтэрпрэтацыі вучэння І. Канта.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хасіды́зм
(ад ст.-яўр. chasid = набожны)
рэлігійна-містычная плынь у іудаізме, якая ўзнікла ў 18 ст. як выражэнне пратэсту веруючых яўрэяў супраць засілля рабінаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
экзістэнцыялі́зм
(ад п.-лац. existentia = існаванне)
суб’ектыўна-ідэалістычная плынь у сучаснай філасофіі, якая прызнае рэальным толькі існаванне чалавека і яго перажыванні, прапаведуе крайні індывідуалізм.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ве́рхні
1.óber-; Óber-;
ве́рхняя па́лубаÓberdeck n -(e)s, -е;
ве́рхняя плынь ракі́ der Óberlauf des Flússes;
ве́рхняе адзе́ннеÓberbekleidung f -;
2.муз. hoch, höchst, óber;
ве́рхні рэгі́стр das óbere Regíster;
ве́рхняя пала́та (парламента) Óberhaus n -es
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
kierunek, ~ku
kierun|ek
м.
1. кірунак; напрамак; курс;
w tym ~ku — у гэтым напрамку;
w przeciwnym ~ku — у супрацьлеглым напрамку (кірунку);
pracować pod czyim ~kiem — працаваць пад чыім кіраўніцтвам;
mieć zdolności w ~ku czego — мець здольнасці да чаго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Пасцяка́ць ’зрабіцца кволым’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ; браг., петрык., Шатал.), бяроз.постэка́ты, драг.постікати ’тс’ (Шатал., Выг.; Клімчук, вусн. паведамл.). Укр.валын.сте́клий — пра дрэва ці іншую сцеблаватую расліну, якая расце ў густым зарасніку: тонкую і высокую, бойк.стеклий ’шалёны’. Да па‑с‑цячы́ < цячы́ (гл.). Гэтаксама польск.wściekły, н.-луж.šćakły, в.-луж.sćekły, чэш.vzteklý ’шалёны’ — апошняе, паводле Шмілаўэра (гл. Махэк₂, 706), звязваецца з дзеясловам ст.-чэш.vztéci sě — пра цячэнне, плынь вады, а ў выпадку семантыкі, звязанай з шаленствам, — пра раптоўны прыплыў, як меркавалася, крыві ў галаву.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перыя, ст.-бел.перыя, перея ’бок вуліцы’ (1597 г.). Са ст.-польск.pierzeja, pierzaja ’паласа, шэраг дамоў уздоўж вуліцы’, параўн. таксама чэш.perej ’хуткая плынь’, ’парогі ў рацэ’, апошняе ўзводзяць да *per‑ ’ляцець’ (метафара!) — аб вадзе, якая “прэцца” паміж скаламі (Махэк₂, 445). Польскае pierzejaБанькоўскі (2, 562) выводзіць ад *pero, гл. пяро, паколькі першапачатковае значэнне — ’адзін з бакоў (“сцяжкоў”) пяра’, перанесенае пасля на палавінкі дзвярэй, варот, бакоў забудаванай вуліцы і г. д.: не мае нічога супольнага, па яго думку, з літ.pėreja ’праход’ (там жа) і, відаць, з названым чэшскім словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ласалья́нства
[ад ням. F. Lassale = прозвішча ням. сацыяліста (1825—1864)]
плынь у рабочым руху другой пал. 19 ст., якая адмаўляла класавую барацьбу і сацыялістычную рэвалюцыю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
монафізі́цтва
(ад монафізіты)
плынь у хрысціянстве, якая ўзнікла ў 5 ст. у Візантыі і прызнавала наяўнасць у Хрыста толькі адной боскай прыроды, адмаўляючы чалавечую сутнасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
падзе́я, ‑і, ж.
Здарэнне, выпадак. Падзеі апошніх дзён адышлі дзесь далёка-далёка, як бы іх і не было.Колас.У Міколкавым раннім дзяцінстве было многа падзей, але ці дужа іх ўспомніш усе.Лынькоў.// Тое, што парушае звычайны парадак, нармальную плынь жыцця. Заняткі прайшлі без асаблівых падзей.Гамолка.// Важная, выдатная з’ява, вялікае здарэнне. Гістарычная падзея. Міжнародным падзеі. □ Над Свіслаччу домік Стаў сведкам Вялікіх у свеце падзей.Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)