Гало́п ’галоп’ (БРС, Бяльк., Сцяшк. МГ). Рус. гало́п, укр. гало́п. Запазычанне з зах.-еўрап. моў: ням. Galopp (< франц.) або франц. galop. Параўн. Фасмер, 1, 389. Шанскі (1, Г, 18–19) удакладняе, што запазычанне адбылося (прынамсі, для рус.) з франц. мовы (яшчэ ў Пятроўскую эпоху). Пытанне, адкуль канкрэтна прыйшло гэта слова ў бел. мову (праз якую мову-пасрэднік), пакуль што застаецца адкрытым.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папы́рскваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., чым і без дап.
Пырскаць злёгку, час ад часу. Пакуль на кухні папырсквала смажаніна ды рэзаліся агуркі, Баляслаў не ведаў, што гаварыць. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абгалі́ць, ‑галю, ‑голіш, ‑голіць; зак.
Тое, што і агаліць (у 7 знач.). Пакуль нашы разведчыцы і праважатыя з’ядуць крупнік, абгалю ўсіх не горш, як у гарадской цырульні. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лячы́цца, лячуся, лечышся, лечыцца; незак.
1. Прымаць лекі, лячэбныя працэдуры ад якой‑н. хваробы. Базыль папрасіў Кацярыну паглядзець гаспадарку, пакуль ён будзе лячыцца. Нікановіч.
2. Зал. да лячыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́барачны, ‑ая, ‑ае.
Не кожны, некаторы; не суцэльны, частковы. Выбарачны кантроль. □ Людзі не чакалі, пакуль роўна даспее.. жыта, а пачыналі жніво выбарачным парадкам, галоўным чынам на ўзгорках. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарпа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Прылада, пасудзіна для чэрпання. — Ты ідзі пакуль з лодкі ваду вычарпай, — распарадзіўся рыбак, — чарпалка там ёсць. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
го́лы, -ая, -ае; гол, -а.
1. Не апрануты, не прыкрыты адзеннем.
Голая спіна.
2. Без расліннага або валасянога покрыва.
Г. чэрап.
Голыя дрэвы.
3. Нічым не пакрыты, не прыкрыты.
Голыя сцены.
Спаць на голым ложку.
4. перан. Узяты сам па сабе, без тлумачэнняў, без дадаткаў.
Голыя лічбы.
Голыя факты.
5. Без прымесей, чысты.
Г. пясок.
6. перан. Бедны.
Балявалі, пакуль голы сталі (прыказка).
◊
Гол як сакол — вельмі бедны, які нічога не мае.
Голы як бізун — пра вельмі беднага чалавека.
Голы як бубен (разм.) — пра голае, без расліннасці месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кава́ць, кую́, куе́ш, куе́; куём, куяце́, кую́ць; куй; кава́ны; незак., што.
1. Ударамі молата надаваць якую-н. форму (распаленаму металу).
К. жалеза.
Куй жалеза, пакуль гарачае (прыказка).
2. перан. Актыўна ўдзельнічаць у стварэнні чаго-н. (высок.).
К. сваё шчасце.
К. перамогу.
3. Падбіваць падковы, акоўваць.
К. каня.
К. колы.
|| зак. падкава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны (да 3 знач.).
|| наз. кава́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і ко́ўка, -і, ДМ ко́ўцы, ж. (да 1 і 3 знач.).
|| прым. ко́вачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
К. інструмент.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
przeskoczyć
przeskoczy|ć
зак. пераскочыць;
nie mów hop, póki nie ~sz — не кажы гоп, пакуль не пераскочыў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
gadu-gadu
разм. тары-бары; балбатаць, гаманіць;
my tu gadu-gadu a ... — пакуль мы тут тары-бары ...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)