фу́рма, ‑ы, ж.

Спец. Устройства для падачы сціснутага паветра ў металургічныя печы і агрэгаты.

[Ад ням. Form — форма.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

халадне́ць, ‑ее; незак.

Станавіцца халодным, халаднейшым (пра паветра, надвор’е). Было ўжо за поўнач, але паветра не толькі не халаднела, а, здавалася, нават цяплела. Маўр. Маці выбягае на ганак, пакінуўшы адчыненыя дзверы, і адразу ў хаце халаднее ад ядранага паветра. Кудравец. // перан. Траціць душэўную цеплыню, станавіцца абыякавым. [Маладая жанчына] глядзела ў акно, і вочы яе, жывыя, разумныя, увесь час мяняліся. То рабіліся вясёлыя і нібы смяяліся, то халаднелі, цямнелі. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Люхт, лю́хцік, лю́хта, лю́хтачка, лю́кта ’дымавы ход у печы, грубцы’, ’юшка ў коміне’, ’гара ў хаце’, ’адтуліны ў падмурку’, ’адтуліна для выхаду дыму ў курнай хаце’, ’душнік, прадуха ў лазні’, ’нешта лёгкае, паветранае’, ’фортачка’ (Сцяшк., В. В., Касп., Бяльк.; КЭС, лаг.; ветк., чачэр., Мат. Гом.; лунін., в.-дзвін., Шатал.; навагр., Жыв. сл.; бых., Мат. Маг.; Сцяшк. Сл.). Запазычаны з с.-в.-ням. luft і с.-н.-ням. lucht ’паветра, адтуліна, акно’ (суч. ням. Luft) праз польскую мову, у якой luft, lucht, lukt абазначаюць ’праход у коміне, печы’, ’паветра, цяга паветра’ (Слаўскі, 4, 372–373; Чартко, Бел. лінгв. зб., 147, 149).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

задыха́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Пачаць цяжка і часта дыхаць (ад хвалявання, бегу і пад.).

З. ад хвалявання.

2. Паміраць ад недахопу паветра, ад дыму, удушлівых газаў.

|| зак. задыхну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няцеся́, -ну́цца; -ні́ся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

духата́, ‑ы, ДМ ‑хаце, ж.

Гарачае душнае надвор’е. Духата і пыл гарадскіх вуліц гналі людзей у поле, да мора, на чыстае паветра. Гартны. // Цяжкае, душнае паветра. Можа таму, што Параска сёння пякла хлеб, па ўсёй хаце стаяла духата. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абеззара́зіць, ‑ражу, ‑разіш, ‑разіць; зак., каго-што.

Знішчыць чым‑н. хваробныя мікробы, дэзінфіцыраваць. Абеззаразіць паветра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удзьму́ць, ‑му, ‑меш, ‑ме; ‑мём, ‑мяце; зак., што.

Дзьмучы, увагнаць струмень паветра, газу куды‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

airless

[ˈerləs]

adj.

1) бяз сьве́жага паве́тра; ду́шны

2) бязьве́траны, спако́йны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

airproof

[ˈerprʊf]

1.

adj.

гэрмэты́чны, паве́транепраніка́льны

2.

v.t.

гэрмэтызава́ць, выка́чваць паве́тра

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

curative

[ˈkjʊrətɪv]

adj.

1) гаю́чы, які́ аздараўля́е (пра паве́тра)

2) лячэ́бны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)