прагарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Гараваць некаторы час. Прагараваўшы ўсю ноч у роздумах і душэўных супярэчнасцях, хлопец заснуў толькі пад раніцу і прачнуўся позна. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пракараву́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Разм.
1. Каравулячы, не ўсцерагчы, правароніць. Пракаравуліць аўтобус.
2. і без дап. Каравуліць некаторы час. Пракаравуліць усю ноч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прахрапці́, ‑пу, ‑пеш, ‑пе; ‑пём, ‑пяце; зак.
1. Утварыць храп. Хтосьці прахроп.
2. Храпці некаторы час.
3. Разм. Моцна праспаць некаторы час. Прахрапці ўсю ноч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагату́н, ‑а, м.
Разм. Той, хто любіць смяяцца, рагатаць; смяшлівы чалавек. [Цёця Вера:] — Ну, спаць, рагатуны. А то людзі ўсю ноч разбяруць. Чуеце, вунь як ціха?.. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лу́шчык 1 ’лён-скакунец, самасейны лён, семя якога высыпалі ў купальскую ноч на магілу, каб выклікаць дождж’ (Уладз.; драг., КЭС). Да лу́шчыць (гл.). Матывацыя: лён адразу ж вылушчваўся, як толькі трохі паспяваў. Аналагічна ўтвораны лушчык ’лузан’ (ТС, віл., Сл. ПЗБ), а таксама лу́шчыкі ’расколатыя пруты, з якіх плялі кашы’ (паст., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Est vita misero longa, felici brevis
Для няшчаснага жыццё доўгае, для шчасліўца ‒ кароткае.
Для несчастного жизнь долгая, для счастливца ‒ короткая.
бел. Шчасліваму і ў сне шчасце сніцца. Радасць кароткая, як ноч у сенакос, гора доўгае, як дзень у Пятроўкі. На адну каплю мёду, а на дзве ‒ смуроду.
рус. Счастливые часов не наблюдают.
фр. Les gens heureux ne voient pas le temps passer (Счастливые не видят, как проходит время).
англ. Happiness takes no account of time (Счастье не замечает времени).
нем. Dem Glücklichen schlägt keine Stunde (Счастливые часов не замечают).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
глушэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Разм. Станавіцца больш глухім (у 1, 2, 3 і 5 знач.). Ноч цішэла і глушэла і цяжэй налягала на зямлю. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́сеньскі, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і асенні. Была густая цёмная восеньская ноч. Скрыган. Бабка Наста гаварыла доўга і многа,.. гутарка лілася безупынным зацяжным восеньскім дожджыкам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
купа́льскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да купалля, да абрадаў, звязаных з гэтым святам. Купальская ноч. Купальскія абрады. □ Шчасця купальскую кветку У Пушчы дзяды шукалі. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паядране́ць, ‑ее; зак.
Стаць больш ядраным. За ноч яшчэ паядранеў марозік. Грахоўскі. Здаецца, адразу пахаладнелі доўгія чорныя воблакі на далёкім краі неба; астылі, паядранелі імшары. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)