ма́ма, ‑ы, ж.
Тое, што і маці (у 1 знач.) (звычайна пры звароце або ў гутарцы дзяцей аб ёй). — Што новага ў сяле, мама, як ты тут жыла? — спытаў Мікола. Краўчанка. Вось і сёння паслала маці Натальку прынесці абед, бо самой маме не было часу. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куха́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.
Гатаваць стравы; быць кухарам, кухаркай. Нядаўна, як хварэла маці, дзед сам кухарыў. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наскі́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Тое, што і наскідаць. Са скавародкі стос блінцоў Наскідвала ўжо маці. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
параспе́шчваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Разм. Распесціць усіх, многіх. [Марцін:] — Параспешчвала іх маці: такія, пане мой, дзявухі! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
godparent
[ˈgɑ:d,perənt]
n.
хро́сны ба́цька (для дзіця́ці), кум -а m. (для бацько́ў), хро́сная ма́ці (для дзіця́ці), кума́ f. (для бацько́ў)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Му́тра ’гайка на возе, якая трымае кола ў драбінах’ (Масл., Сл. ПЗБ, палес., Жыв. сл.; навагр., Шатал.), ’гайка, якая трымае атосу’ (Масл., Сцяшк. Сл.), пін. мутэрка ’гайка’ (Сл. Брэс.). Праз польск. mutra (Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 88) з ням. Mutter ’гайка’ < ’маці’ (Клюге₂₀, 496).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нядба́льства, ‑а, н.
Тое, што і нядбайства. Маці папікала бацьку «нежыццёвасцю», нядбальствам, тратай грошай і часу на пустое. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пупаві́на, ‑ы, ж.
Шнурападобны орган, які злучае зародак чалавека або жывёлы з арганізмам маці.
•••
Адарваць з пупавінай гл. адарваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распаві́ць, ‑паўю, ‑паўеш, ‑паўе; зак., каго.
Вызваліць ад пялёнак. Маці скінула хустку. Распранула Сярожку. Паслаўшы .. коўдру, распавіла Лёніка. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Omnium malorum stultitia est mater
Глупства ‒ маці ўсіх няшчасцяў.
Глупость ‒ мать всех несчастий.
бел. Скажы дурному паклоны біць, ён лоб разаб’е. На камара ідзе з калом, а на ваўка з дубцом. Зарэзаў курыцу, што несла залатыя яйкі.
рус. Глупость не порок, а несчастье.
фр. Il prend le tison par où il brûle (Он берёт головешку там, где она горит).
англ. Little wit in the head makes much work for the feet (Недостаток ума даёт работу ногам).
нем. Was man nicht im Kopfe hat, muß man in Beinen haben (Чего нет в голове, должен иметь в ногах).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)