асу́шак, ‑шка, м.
Край булкі свежага хлеба; сухі кавалак хлеба. [Якаў] адламаў кавалачак асушка, к роту паднёс. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рышэлье́, нескл., н.
Ажурная вышыўка, у якой край малюнка абкіданы пяцельным швом, а прасветы запоўнены рашотчатымі злучэннямі.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рант ’вузкая палоска скуры па краях абутку’ (ТСБМ; дзятл., Сл. ПЗБ; Лексика Пол., ТС), ра́нец ’тс’ (ТС), ’вузкая палоска скуры для сшывання кажуха’ (Лексика Пол.), параўн. рус. рант, польск. rant ’палоска скуры, да якой мацуецца падэшва’. Запазычанне з ням. Rand ’кайма, рант’, ’край леса’, ’палі кнігі’, параўн. ст.-в.-ням. Rant, Ranft ’акрайчык хлеба’, англ. rand ’край, кромка’, ст.-англ. rand ’край, шчыт’, ст.-ісл. rąnd ’тс’ (Лявіцкі, 2, 93). Развіццё семантыкі ад ’край’ да ’акантоўка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
забра́цца, -бяру́ся, -бярэ́шся, -бярэ́цца; -бяро́мся, -бераце́ся, -бяру́цца; -бяры́ся; зак.
1. Залезці куды-н. (уверх, углыб); пранікнуць.
З. на вяршыню гары.
З. пад коўдру.
З. ў чужы агарод.
2. Зайсці, заехаць куды-н. далёка.
З. на край свету.
|| незак. забіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сагнуцца, падвярнуцца краем, канцом.
Край старонкі загнуўся.
2. Памерці (разм., груб.).
Падхапіў запаленне лёгкіх, ледзь не загнуўся.
|| незак. загіба́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і загіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ускра́іна, -ы, мн. -ы, -ра́ін, ж.
1. Край, крайняя частка якой-н. мясцовасці.
У. лесу.
На ўскраіне пасёлка.
2. Аддаленая ад цэнтра частка горада, якая прымыкае да яго межаў.
Гарадскія ўскраіны.
3. Аддаленая, пагранічная тэрыторыя дзяржавы.
Усходняя ў.
Беларусі.
|| прым. ускра́інны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фланг, -а, мн. -і, -аў, м.
Левы ці правы край шарэнгі, фронту, размяшчэння войск і пад.
Ударыць з фланга.
|| прым. фланго́вы, -ая, -ае.
Ф. ўдар.
Фланговая пазіцыя.
Ф. марш (рух уздоўж фронту праціўніка, які здзяйсняецца з мэтай ахапіць ці абысці яго фланг).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
skirt1 [skɜ:t] n.
1. спадні́ца;
2. pl. skirts край, ускра́іна, мяжа́;
on the skirts of the town на ўскра́іне го́рада
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
і́ршыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; незак., што.
Закладваць у шво ірху. // Аблямоўваць, абшываць край чаго‑н. ірхай. Іршыць кажух.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лямава́ць
(польск. lamować, ад фр. lame = бляшка, паясок)
абшываць край матэрыялу, адзення іншым матэрыялам, тасьмой, футрам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)