пераці́снуты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пераціснуць.
2. у знач. прым. Шчыльна сціснуты, прыціснуты. Дасюль яшчэ балела пераціснутая шыя і шчымеў гуз на галаве. Нядзведскі. — Жах які, — праз зубы, праз пераціснутае горла выдушыла яна. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́зацца, рэ́жуся, рэ́жашся, рэ́жацца; рэ́жся; незак.
1. Рэзаць сябе чым-н. вострым (разм.).
Р. брытвай.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рэзаць, рабіць балюча, муляць (разм.).
Пад кашуляй рэжацца колас.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра зубы, рогі: праразацца.
4. Біцца халоднай зброяй або (перан.) моцна сварыцца (разм.).
5. у што. Гуляць з азартам у якую-н. гульню (разм.).
Р. ў карты.
Р. ў шашкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сашчапі́цца, -шчаплю́ся, -шчэ́пішся, -шчэ́піцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца пры дапамозе чаго-н. (сашчэпак, клямараў і пад.).
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Сплёўшыся, злучыцца разам; шчыльна з сілай сціснуцца (пра зубы і пад.), сашчаміцца (пра рукі, пальцы і пад.).
Пальцы сашчапіліся ў кулакі.
3. перан. Сысціся ў бойцы, спрэчцы.
С. за грудкі.
|| незак. сашчапля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца і сашчэ́плівацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Расахаві́лы ’драўляныя вілы, акаваныя жалезам’ (валож., ЛА, 2), рассахаві́лы ’драўляныя вілы на два зубы’ (Жд. 3). Відаць, кантамінацыя расо́ха (гл.) і ві́лы, параўн. сахаві́лы ’тс’ (гл.). Цікавы выпадак спалучэння ў адным слове праславянскіх сінонімаў рознага паходжання, параўн. Мартынаў, Балто-слав.-итал. изогл., 35.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́разацца, ‑ражацца; зак.
1. Аказацца выразаным.
2. З’явіцца на паверхні дзёснаў; прарэзацца. У дзіцяці выразаліся зубы.
3. перан. Акрэслена вырысавацца. Веташок над лесам пад раніцу выразаўся. Пташнікаў.
выраза́цца, ‑а́ецца; незак.
1. Незак. да вы́разацца.
2. Зал. да выраза́ць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прымя́ць, ‑мну, ‑мнеш, ‑мне; ‑мнём, ‑мняце; зак., што.
Прыціснуўшы, змяць трохі. Каця ступіла ў равок, вінтоўкай прымяла некалькі сцяблін, каб не заміналі. Хомчанка. Нарэшце [хлопец] напаў на цэлую [папяросу], прымяў яе, узяў у зубы і накіраваўся да Мішы прыкурыць. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Schmálhans
dort ist ~ Küchenmeister — разм. там жыву́ць на́дгаладзь [галаднава́та]
◊ ~ als Küchenmeister háben — ≅ пакла́сці зу́бы на палі́цу
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
grin2 [grɪn] v. (at, with) (шыро́ка) усміха́цца; ухмыля́цца, ска́ліць зу́бы;
grin from ear to ear усміха́цца на ўве́сь рот
♦
you must grin and bear it вы паві́нны му́жна перане́сці гэ́та
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
загаво́рваць 1 і загава́рваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да загаварыць 1.
•••
Зубы загаворваць (загаварваць) — наўмысна адцягваць увагу ад чаго‑н. пабочнымі размовамі, ухіляцца ад прамога адказу.
загаво́рваць 2 і загава́рваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да загаварыць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разжа́ть сов.
1. (кулак) расці́снуць, раскамячы́ць, разня́ць;
2. (зубы) расшчапі́ць, разня́ць; (губы) растулі́ць;
3. (пружину и т. п.) распусці́ць, адпусці́ць, пасла́біць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)