мех², ме́ха, мн. мяхі́ і мяхо́ў, м.

1. Прыстасаванне са скуры для нагнятання паветра ў горан у кавальскай справе, а таксама для прывядзення ў дзеянне некаторых музычных інструментаў.

2. У фатаграфіі: святлонепранікальная частка фатаграфічнай камеры, падобная на гармонік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па-над, прыназ. з Т.

Ужыв. пры ўказанні на каго-, што-н., над якімі ў пэўным кірунку адбываецца рух, дзеянне або зверху над якімі што-н. адбываецца.

Песні плылі па-над гаем.

Гучыць голас міру па-над светам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзеясло́ў, -ло́ва, мн.о́вы, -ло́ваў, м.

У граматыцы: часціна мовы, што абазначае дзеянне або стан прадмета і змяняецца па часах, асобах і ліках.

Аднакратны д.

Дапаможны д.

Неазначальная форма дзеяслова.

Безасабовыя дзеясловы.

Рознаспрагальны д.

|| прым. дзеясло́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

operation [ˌɒpəˈreɪʃn] n.

1. med. (хірургі́чная) апера́цыя;

have/undergo an operation перано́сіць апера́цыю;

perform an operation рабі́ць апера́цыю;

a kidney transplant operation апера́цыя па транспланта́цыі/пераса́дцы ны́ркі

2. апера́цыя (асобнае дзеянне ў шэрагу іншых падобных);

a rescue operation апера́цыя па ратава́нні

3. econ. гандлёвая/фіна́нсавая апера́цыя; здзе́лка

4. дзе́янне, функцыянава́нне

5. mil. апера́цыя, вае́нныя дзе́янні

in operation у дзе́янні;

come into operation пачына́ць дзе́йнічаць; увахо́дзіць у сі́лу (пра закон);

put into operation уво́дзіць у дзе́янне/у эксплуата́цыю/ва ўжыва́нне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

nkurbeln

vt тэх. заво́дзіць, перан. прыво́дзіць у дзе́янне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Скрэнт ‘дэталь пярэдняй часткі воза ў выглядзе бруска, у якую устаўляюцца ручкі’ (Скарбы). З польск. skręt ‘паварот, выгін’, параўн. запазычанае скрэнт ‘круты паварот’ (шальч., Сл. ПЗБ), шляхам семантычнага пераносу ‘дзеянне, вынік дзеяння’ → ‘прылада, пры дапамозе якой ажыццяўляецца дзеянне’. Параўн. укр. дыял. скрент ‘перадок воза’ таго ж паходжання (ЕСУМ, 5, 285).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сартава́ннедзеянне паводле знач. дзеясл. сартаваць (ТСБМ). З польск. sortowanie. Параўн. рус. сортиро́вка (Кюне, Poln., 95).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВАДЗЯНО́Е КО́ЛА,

прыстасаванне ў выглядзе кола з лопасцямі, якое прыводзіцца ў дзеянне энергіяй патоку вады; самы просты гідраўлічны рухавік. Бывае ніжнябойнае (падліўное), сярэднябойнае і верхнябойнае (наліўное). Магутнасць да дзесяткаў кілават. Выкарыстоўваецца са стараж. часоў у сістэмах арашэння (Егіпет, Індыя, Кітай і інш.), на Беларусі — для прыводу ў дзеянне вадзяных млыноў, машын і механізмаў дробных вытв-сцяў.

т. 3, с. 437

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

націскны́, -а́я, -о́е.

1. Які служыць для націскання (спец.).

Н. болт.

2. Які прыводзіцца ў дзеянне націсканнем.

Міна націскнога дзеяння.

3. У мовазнаўстве: які стаіць пад націскам (пра склад, слова).

Націскныя галосныя.

|| наз. націска́льнасць, -і, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Візіро́ўкадзеянне, паводле дзеяслова візіраваць, наводзіць аптычны прадмет, прыбор на які-небудзь пункт (БРС). Да візір1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)