поII предлог;
1. с вин. (вплоть до) па (што); (до) да (чаго);
войти́ в во́ду по по́яс увайсці́ ў ваду́ па по́яс;
по сей день па гэ́ты дзень (да гэ́тага дня);
по сие́ вре́мя да гэ́тага ча́су;
по сего́дня да сённяшняга дня;
2. с вин. (идти за чем-л.) па (што); (в знач.: идти собирать что-л.) у (што);
он пошёл по́ воду ён пайшо́ў па ваду́;
идти́ в лес по я́годы ісці́ ў лес у я́гады.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уплы́ть сов.
1. паплы́сці, паплы́ць; (выплыть) вы́плысці, вы́плыць; (отплыть) адплы́сці, адплы́ць; (сплыть) сплы́сці, сплыць, мног. пасплыва́ць; (заплыть) заплы́сці, заплы́ць;
парохо́д уплы́л ра́но у́тром парахо́д адплы́ў ра́ніцай;
плове́ц уплы́л в мо́ре плыве́ц паплы́ў (заплы́ў) у мо́ра;
2. перен. (пройти, миновать), разг. прайсці́, міну́ць; сплы́сці, сплыць, мног. пасплыва́ць;
нема́ло вре́мени уплы́ло с тех пор няма́ла ча́су прайшло́ (міну́ла) з той пары́;
3. перен. (исчезнуть, израсходоваться), разг. сплы́сці, сплыць, зні́кнуць;
де́ньги уплы́ли в один день гро́шы сплылі́ за адзі́н дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спра́віцца сов.
1. (сделать что-л.) спра́виться, упра́виться;
с. да ве́чара — спра́виться (упра́виться) до ве́чера;
2. (одолеть) спра́виться;
с. з пла́нам — спра́виться с пла́ном;
паляўні́чы ледзь ~віўся з раз’ю́шаным зве́рам — охо́тник едва́ спра́вился с разъярённым зве́рем;
3. оберну́ться;
за дзень тры разы́ ~віўся туды́ і наза́д — за день три ра́за оберну́лся туда́ и обра́тно;
4. сравня́ться;
у рабо́це з ім і малады́ не с. — в рабо́те с ним и молодо́й не сравня́ется
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
схілі́цца сов.
1. (нагнуться) склони́ться, наклони́ться;
с. над калы́скай — склони́ться (наклони́ться) над колыбе́лью;
2. (взять направление) склони́ться, поверну́ть;
со́нца ~лі́лася к гарызо́нту — со́лнце склони́лось (поверну́ло) к горизо́нту;
дзень ~лі́ўся к ве́чару — день склони́лся (поверну́л) к ве́черу;
шча́сце ~лі́лася на яго́ бок — сча́стье склони́лось на его́ сто́рону;
3. перен. склони́ться;
я ахво́тна схілі́ўся на іх бок — я охо́тно склони́лся на их сто́рону;
4. перен. преклони́ться, склони́ться;
~лі́цца пе́рад ве́ліччу ідэ́й — преклони́ться (склони́ться) пе́ред вели́чием иде́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сле́дующий
1. прич. які́ (што) ідзе́ (сле́дам, усле́д); які́ (што) хо́дзіць (сле́дам, усле́д); які́ (што) е́дзе (сле́дам, усле́д); які́ (што) ру́хаецца (сле́дам, усле́д); які́ (што) накіро́ўваецца (сле́дам, усле́д); які́ (што) настае́ (надыхо́дзіць) (сле́дам, усле́д); см. сле́довать 1;
2. прил. насту́пны; (другой) другі́;
кто сле́дующий? хто насту́пны?;
на сле́дующий день на другі́ дзень;
в сле́дующий раз другі́м ра́зам (другі́ раз);
3. мест. насту́пны; (такой) такі́;
сле́дующим о́бразом такі́м чы́нам;
4. сущ. насту́пны, -нага м.;
мы останови́лись на сле́дующем мы спыні́ліся на насту́пным.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчаслі́вы
1. счастли́вый;
~вае жыццё — счастли́вая жизнь;
~выя слёзы — счастли́вые слёзы;
2. (исключительно приятный) счастли́вый; блаже́нный;
ш. мо́мант — счастли́вый (блаже́нный) миг;
3. (приносящий счастье) счастли́вый, уда́чный;
~вая ду́мка — счастли́вая мысль;
ш. дзень — счастли́вый день;
4. (успешный) счастли́вый, благополу́чный, благоприя́тный;
ш. кане́ц — счастли́вый (благополу́чный, благоприя́тный) коне́ц;
5. (которому везёт) счастли́вый, уда́чливый;
ш. хлапчы́на — счастли́вый (уда́чливый) паренёк;
◊ ~вай даро́гі! — счастли́вого пути́!;
нарадзі́цца пад ~вай зо́ркай — роди́ться под счастли́вой звездо́й;
~выя на час не зважа́юць — погов. счастли́вые часо́в не наблюда́ют
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
носи́ться
1. насі́цца; (бегать) бе́гаць, го́йсаць; (летать) лята́ць, лётаць; (гоняться) ганя́цца; (кружиться) кружы́цца; (ходить) хадзі́ць;
де́ти но́сятся по двору́ дзе́ці но́сяцца (бе́гаюць) па двары́;
над о́зером но́сятся ла́сточки над во́зерам лята́юць (лётаюць) ла́стаўкі;
в во́здухе но́сятся снежи́нки у паве́тры лята́юць (лётаюць, кру́жацца) сняжы́нкі;
це́лый день носи́лся по го́роду цэ́лы дзень бе́гаў (го́йсаў) па го́радзе;
2. страд. насі́цца;
◊
но́сится как ку́рица с яйцо́м погов. но́сіцца як ду́рань з пі́санай то́рбай (як кот з селядцо́м);
носи́ться с мы́слью насі́цца з ду́мкай;
но́сятся слу́хи хо́дзяць чу́ткі (пагало́скі, по́галаскі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзве́ры ед. нет дверь ж.;
○ глухі́я дз. — глуха́я дверь;
ца́рскія дз. — церк. ца́рские врата́;
◊ палі́тыка адчы́неных дзвярэ́й — поли́тика откры́тых двере́й;
лама́цца (бі́цца) у адчы́неныя дз. — ломи́ться в откры́тую дверь;
дзень адчы́неных дзвярэ́й — день откры́тых двере́й;
пры зачы́неных дзвяра́х — при закры́тых дверя́х;
паказа́ць на дз. — (каму) показа́ть (указа́ть) на дверь (кому);
дз. ў дз. — дверь в дверь;
сту́кацца ў дз. — стуча́ться в дверь;
зачыні́ць дз. — (перад кім) закры́ть дверь (перед кем);
бра́знуць дзвяра́мі — хло́пнуть две́рью;
дз. не стыка́юцца — дверь не закрыва́ется
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
като́ры мест.
1. вопр. и относ. кото́рый;
к. табе́ год? — кото́рый тебе́ год?;
~рая гадзі́на? — кото́рый час?;
к. раз вы гэта ро́біце? — кото́рый раз вы это́ де́лаете?;
ты́я, ~рыя працава́лі ў ле́се — те, кото́рые рабо́тали в лесу́;
2. неопр. (не первый) кото́рый;
к. дзень яго́ ўжо чака́ем — кото́рый день его́ уже́ ждём;
к. раз табе́ гавару́ — кото́рый раз тебе́ говорю́;
3. неопр., разг. (некоторые, иные) кото́рый;
~рыя ўжо прые́халі, а ~рыя яшчэ́ ў даро́зе — кото́рые уже́ прие́хали, а кото́рые ещё в пути́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапусці́ць сов.
1. в разн. знач. пропусти́ть;
п. у парк — пропусти́ть в парк;
папе́ра ~ці́ла чарні́ла — бума́га пропусти́ла черни́ла;
стало́вая за дзень ~ці́ла чаты́рыста наве́двальнікаў — столо́вая за день пропусти́ла четы́реста посети́телей;
п. сту́жку праз кальцо́ — пропусти́ть ле́нту че́рез кольцо́;
п. дзяце́й упе́рад — пропусти́ть дете́й вперёд;
п. уро́к — пропусти́ть уро́к;
п. ча́рку — пропусти́ть рю́мку;
2. пропусти́ть, опусти́ть;
п. падрабя́знасці — пропусти́ть (опусти́ть) подро́бности;
3. (не воспользоваться чем-л.) пропусти́ть, упусти́ть;
п. зру́чны мо́мант — пропусти́ть (упусти́ть) удо́бный моме́нт;
◊ п. мі́ма вушэ́й — пропусти́ть ми́мо уше́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)