шчытавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да шчыта (у 2, 3 знач.). Шчытавы затвор. // Зроблены са шчытоў (у 2 знач.). Побач са шчытавымі дамамі вырасталі грубы з брусчаткі, акрэсліваючы будучыя вуліцы. Савіцкі. // Які праводзіцца з дапамогай шчыта (у 2 знач.). Шчытавы спосаб будаўніцтва тунеля.

2. Спец. Які мае шчыт (у 6 знач.). Шчытавая тля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГУ́МАР

(англ. humour),

від камічнага, які спалучае насмешку і спачуванне, знешне камічную трактоўку і ўнутр. дачыненне да таго, што ўяўляецца смешным. Лічыцца, што гумар — суб’ектыўная копія аб’ектыўнага камізму. Збліжаецца з інш. відамі камічнага — іроніяй і сатырай. Адлюстроўвае смешнае ў жыцці і чалавечых характарах; прадугледжвае ўменне бачыць узвышанае ў абмежаваным і малым, значнае ў смешным і недасканалым. Тэорыя гумару распрацавана ў эстэтыцы рамантызму ням. пісьменнікам Жанам Полем. Гумар бывае чуллівы, дабрадушны, сяброўскі, грубы, насмешлівы, зларадны, цынічны, мае нац. асаблівасці. Гумар — асн. элемент многіх твораў бел. л-ры і фальклору, неад’емны кампанент многіх літ. жанраў (камедыя, вадэвіль, байка, пародыя, фельетон і інш.).

т. 5, с. 531

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

horny [ˈhɔ:ni] adj.

1. рагавы́;

horny substance рагаво́е рэ́чыва

2. мазо́лісты, гру́бы, жо́рсткі;

horny hands мазо́лістыя ру́кі

3. infml сексапі́льны;

look horny выгляда́ць сексуа́льна

4. infml сексуа́льна ўзбу́джаны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

адбо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Адабраны з ліку іншых як лепшы; першагатунковы, выдатны. Адборнае насенне. □ Хата была прасторная і пабудаваная з адборнага матэрыялу. Колас. Атрад налічваў каля двухсот адборных малайцоў. Брыль. Па дарозе Ілью Кавальчуку трапляліся фурманкі і аўтамашыны, нагружаныя адборнай сухой бульбай. Паслядовіч.

2. Вельмі грубы, непрыстойны. Жанчына сыпала паліцаям у твар самыя адборныя, самыя моцныя праклёны. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зверава́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Падобны з выгляду на звера; грубы, страшны. [Мікодым] здаваўся.. не суровым і дужым, а звераватым і страшным. Марціновіч. У вёску завітаў бургамістр воласці Бадзягін. Сярэдніх год мужчына, звераваты на выгляд. Федасеенка. // Такі, як у звера; страшны, злосны. Звераватыя вочы. Звераваты выгляд.

2. Які цураецца людзей; замкнуты, нетаварыскі. — Не калектыўны ты чалавек. Звераваты. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бру́та

(іт. brutto = літар. грубы)

1) вага тавару разам з тарай (параўн. нета 1);

2) цана тавару, даход без выліку скідак, расходаў (параўн. нета 2).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

klbig

1.

a

1) бясфо́рменны

2) нязгра́бны, гру́бы

2.

adv

sich ~ usdrücken — няскла́дна выка́звацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Rhling

m -s, -e

1) гру́быо́рсткі] чала́век

2) тэх. загато́ўка, адлі́ўка

3) цэ́гла-сырля́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

rugged [ˈrʌgɪd] adj.

1. няро́ўны, нягла́дкі (пра ландшафт);

rugged coast скалі́сты бе́раг

2. гру́бы;

rugged features гру́быя ры́сы тва́ру

3. трыва́лы, усто́йлівы

4. выно́слівы, сто́йкі;

rugged men загартава́ныя лю́дзі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Кру́пны ’буйны, грубы’ (ТС). Укр. крупний, рус. крупный ’тс’, балг. крупен, серб.-харв. кру́пан ’тс’, польск. krupny ’крупавы’, чэш. krupny ’тс’. З гэтага супастаўлення відаць, што пераход у значэнні ’крупавы’ > ’крупны, вялікі’ звязаны з супрацьпастаўленнем мукакрупа («крупная» мука, з нямолатымі зярнятамі). Параўн. балг. крупно (брашно) ’крупная (мука)’ (Трубачоў, Дополн., 2, 386). Гл. крупы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)