дыно́рніс
(ад гр. deinos = страшны + omis = птушка)
буйная, да трох метраў вышыні, бегаючая птушка, якая жыла ў Новай Зеландыі і была знішчана на працягу двух апошніх стагоддзяў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
чу́цца, чу́юся, чу́ешся, чу́ецца; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць чутным, успрымацца на слых.
Чулася музыка.
Чуўся смех.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Успрымацца органамі пачуццяў; адчувацца.
Чуецца пах кветак.
У песні чуўся смутак і жальба.
3. у знач. пабочн. сл. чу́ецца, чу́лася. Адчувацца, думацца.
Яна ківала галавой, але, чулася, была занята сваімі думкамі.
4. як або якім чынам. Адчуваць сябе, быць у пэўным стане.
Добра чулася нам у лесе.
|| зак. пачу́цца, -чу́ецца (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мясцо́васць, ‑і, ж.
1. Пэўная частка зямной паверхні. Балоцістая мясцовасць. □ Нізкая вільготная мясцовасць змянілася ўзвышанай. В. Вольскі. Наўкола была адкрытая мясцовасць, і Ніне здавалася, што за ёй сочаць сотні варожых вачэй. Шчарбатаў.
2. Край, раён, акруга. Уся мясцовасць, якою.. [Назарэўскі] цяпер ішоў, была ўжо некалькі дзён савецкая. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паро́слы, ‑ая, ‑ае.
Які зарос чым.‑н.; пакрыты якой‑н. расліннасцю. Дарога была з кіламетр ад лесу. Да яе вяла лагчына, парослая рэдкім хмызняком. Шахавец. Праз вокны хат падалі палосы святла на парослую муравой вуліцу. Хомчанка. Дарога праз лес была чыстая, роўная, парослая мяккім мохам. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бай ’багацей’. Рус., укр. бай. Запазычанне з цюрк. моў (bai ’багаты’). Гл. Фасмер, 1, 106. Шанскі (1, Б, 11) лічыць, што крыніцай запазычання была татарская мова. Параўн. яшчэ Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 18.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
за́балаць, ‑і, ж.
Разм. Забалочанае месца. Гэта была звычайная больш-менш сухая мясціна, акружаная балотамі і забалацямі. Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́матны, ‑ая, ‑ае.
Абл. Залішне прасторны, вялікі; грубы (часцей пра вопратку). Жанчыніна вопратка была цяжкая і гаматная. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзягця́р, дзегцяра, м.
Той, хто гоніць дзёгаць. Слабада, дзе жылі дзегцяры, была пракурана дымам, смалой і дзёгцем. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяко́ўскі, ‑ая, ‑ае.
Які належыць дзяку, уласцівы дзяку. Вопратка на .. [Гарасіме] была не то папоўская, не то дзякоўская. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караткава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху карацейшы, чым трэба. Лістоўніца была тоўстая, і караткаватая піла не мела вялікага разгону. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)