Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
самадзе́йнасцьж.
1. Sélbsttätigkeit f -, (nicht erwünschte) Éigeninitiative [-və];
2. (мастацкая) Láienkunstschaffen n -s, Láienkunst f;
удзе́льнік маста́цкай самадзе́йнасці Láienkünstler m -s, -, Láienspieler m -s, -;
калекты́ў маста́цкай самадзе́йнасці Láienkunstgruppe f -, -n, Kultúrgruppe f;
агля́д маста́цкай самадзе́йнасці Láienkunstausscheid m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Гу́ля, гу́ла ’гуля’ (БРС). Рус.гуля, укр.гуля, польск.gula і г. д. Прасл.*gulʼa ’тс’ (агляд семантыкі гл. у Трубачова, Эт. сл., 7, 169–170). Лічыцца звязаным са ст.-інд.gōla‑ ’шар’, ст.-ісл.kúla ’шар, мяч, гуля’ і інш. Гл. Фасмер, 1, 473 (там агляд версій). Бернекер (1, 362) прапануе іншую версію; сувязь з серб.-харв.гу́лити ’здзіраць скуру, кару’. Гэта тлумачэнне, якое Слаўскі (1, 376) лічыць няпэўным, Трубачоў (там жа, 170) лічыць верагодным.
Гу́ля ’голуб і галубка’ (Нас.). Відаць, ад гукапераймальнага гулю‑гулю (Нас.), якім прынаджваюць голуба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дру́гі́ ’другі, іншы’ (БРС, Нас., Бяльк., Сцяшк., Сл. паўн.-зах. і г. д.). Рус.друго́й ’іншы’, ’другі’, укр.дру́гий і г. д. Падрабязны агляд форм ва ўсіх слав. мовах гл. у Трубачова, Эт. сл., 5, 131–132. Прасл.*drugъ, *drugъ(jь) лічыцца этымалагічна звязаным з друг ’сябар і да т. п.’ (прасл.*drugъ; агляд форм у Фасмера, 1, 543; Трубачова, там жа). Роднасныя формы: літ.draũgas ’прыяцель’, лат.dràugs ’тс’, ст.-ісл.draugr ’муж’ і г. д. Гл. Фасмер, там жа; Бернекер, 1, 230–231; Траўтман, 59; Трубачоў, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дуры́ць ’дурыць’. Рус.дури́ть, укр.дури́ти, польск.durzyć ’дурыць’, серб.-харв.ду́рити се ’злавацца’ і г. д. (агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 161). Прасл.*duriti (sę) — каузатыўны дзеяслоў, звязаны з *dur‑ (гл. дурны́).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АБРАМО́ВІЧ Людвік Кароль
(5.7.1879, Масква — 9.3.1939),
польскі гісторык, грамадскі дзеяч, журналіст, выдавец. Скончыў Ягелонскі ун-т у Кракаве. З 1905 у Вільні. З 1906 супрацоўнік газ. «Gazeta Wileńska» («Віленская газета»), «Kurier Wileński» («Віленскі веснік»). У 1911—38 рэдагаваў і выдаваў газ. «Przegląd Wileński» («Віленскі агляд»), дзе часта публікаваліся бел. аўтары, пісалася пра нац.-вызв. рух на Беларусі. У 1925—39 старшыня Навук.к-та садзейнічання б-цы Урублеўскіх (цяпер Цэнтр.б-каАН Літвы). Быў звязаны з бел. грамадска-культ. жыццём у Вільні. У кн. «Чатыры стагоддзі кнігадрукавання ў Вільні, 1525—1925» (Вільня, 1925) пісаў пра дзейнасць Ф.Скарыны і яго паслядоўнікаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВІСЛАВУ́Х (Wysłouch) Ігнацій Баляслаў Людвігавіч
(22.11.1855, маёнтак Сохі, цяпер у Драгічынскім р-не Брэсцкай вобл. — 13.9.1937),
польскі грамадскі дзеяч, публіцыст. У 1874—79 вучыўся ў Пецярбургскім тэхнал. ін-це. У 1879 арыштаваны за рэв. прапаганду сярод бел. і польскага студэнцтва. У 1880 адзін з кіраўнікоў Варшаўскай сацыял рэв. арг-цыі. Распрацаваў яе тэарэт. аснову, склаў новую праграму, у т. л. па нац. пытанні. У лют. 1880 арыштаваны, на 3 гады зняволены ў турму. У 1884 выехаў у Галіцыю. У 1886—87 рэдактар львоўскага час. «Przegląd Społeczny» («Грамадскі агляд»), у 1889 заснаваў газ. «Przyjaciel Ludu» («Сябар народа»). У 1922—28 чл. польскага сената.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Бічо́ўка ’вяроўка’ (Бяльк.), ’частка цэпа, якой б’юць па снапах’ (Касп.), бічэ́йка ’тонкая вяровачка’ (Бяльк., Нас.). Рус.бече́вка, бечева́, бичева́, бичёвка і г. д., укр.бечівка. Няяснае слова. Агляд версій гл. Фасмер, 1, 162; Шанскі, 1, Б, 112.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Далі́на даліна’ (БРС). Параўн. з аналагічным значэннем рус.доли́на, укр.доли́на, чэш.dolina, балг.доли́на́ і г. д. (падрабязны агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 61–62). Прасл.*dolina, вытворнае ад прасл.*dolъ (гл. дол1).