ціхаво́ддзе, ‑я, н.
Месца на рацэ з павольным цячэннем; затока. Сеў, адну вуду закінуў далей, другую на ціхаводдзі бліжэй да берага і закурыў. Ляўданскі. — Калі ўзводзілі насып для чыгуначнага моста, — расказвае інжынер, — стварылася ціхаводдзе. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
юдо́ль, ‑і, ж.
Кніжн. уст. Пра месца, дзе пакутуюць, церпяць мукі. О зямля, святая калодніца, Гора, мужнасці, смерці юдоль! Караткевіч. // Жыццё з яго нягодамі і смуткам. [Сімеон-столпнік] забіраўся на слуп, каб быць падалей ад зямной юдолі. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Відоліца ’віднае з усіх бакоў, адкрытае, высокае месца’ (стол., Яшк.). Утворана ў выніку узаемадзеяння лексем від і аколіца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́рля ’пажарышча; месца, дзе калісьці быў пажар’ (Яшкін). Магчыма, з *garьje (да *garь < *gorěti) з дыялектнай зменай ʼj > ʼl.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Капаві́шча ’месца старажытнага суда’ (Гарб.). Ал капішча (гл.). Відавочна, суды, рашэнні прымаліся каля культавага храма, дзе збіралася большасць жыхароў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Капёлак, капёлык ’месца на печы кал я каптура’ (Бяльк.) — у выніку перастаноўкі зычных /с., n < п., к < пяколак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лагоўе ’логава, месца, дзе знаходзіцца воўчы вывадак’ (Сцяшк.), лагоуя ’лежыва’ (Сл. паўн.-зах.). Да логава (гл.), трансфармаванае суфіксам ‑ьje.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лягорычча, ля́гарре, лягары́чышча, лягорре ’месца каля гары’ (слаўг., Яшк.). Да ля 1 і гара з суфіксамі ‑ьje і ‑išče.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мача́жына ’мокрае месца’ (слуц., Яшк.). З ⁺мача́га, параўн. рус. наўг. моча́га, моча́жка, мочажина. Утворана ад прасл. moča > мача́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пла́ўе ’зыбкае балота’ (бяроз., ЛА, 5). Рус. пск. плавье, плавьё ’тс’, ’заліўны луг, забалочанае месца з купінамі’. Гл. плаў1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)