пагалада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Галадаць некаторы час. Страты былі вялікія, прыйшлося шмат і пагаладаць і памерзнуць, і толькі пад вясну блакада скончылася. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паразла́зіцца, ‑лазіцца; зак.
Разм. Разлезціся — пра ўсё, многае. Саламяныя стрэхі, крытыя шмат гадоў назад, асунуліся, паразлазіліся, паказвалі свае збуцвелыя рэбры і цёмныя правалы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раска́звацца, ‑аецца; незак.
1. Паведамляцца, вусна апісвацца. Шмат каго з тых людзей, аб якіх расказваецца [у кнізе], ужо няма на свеце. Колас.
2. Зал. да расказваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вадзяне́ць ’напітвацца вадой, разрэжвацца ад вады’ (КЭС). Ад прыметніка вадзя́ны ’з вялікай колькасцю вады’; параўн. вадзя́на ’шмат вады’ (лаг., КЭС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Начумі́цца ’наесціся занадта’ (Ян.). Няясна; магчыма, да чуми ’хвароба’, тады *наесціся да чумы, як прастамоўнае да халеры ’вельмі многа, шмат’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пая́дзісты ’смачны’ (свісл., Сцяшк. Сл.) паводле ўтварэння можна параўнаць з літ. pavalgùs ’які шмат есць’. Да па‑ і е́сці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перакалаці́ць разм
1. (перабіць) álles zerbréchen* [zerschlágen*];
2. (шмат каго пабіць) víele [méhrere] verprügeln;
3. (дрэвы ў садзе) ábschütteln vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ажы́на, ‑ы, ж.
1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных з калючымі сцябламі. Масюк і Сушыцкі ў гэты час сядзелі ў канцы вёскі пад кустом ажыны. Пальчэўскі.
2. часцей мн. (ажы́ны, ажын). Чорна-шызыя ядомыя ягады гэтай расліны, з выгляду падобныя на маліны. [Каза:] — Але я ўсю пушчу гэту Абягаю з лета ў лета. Пакажу, дзе шмат чарніц, Шмат малін, ажын, суніц. Муравейка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
многоговоря́щий
1. прич. які́ (што) шмат аб чым гаво́рыць;
2. прил. (многозначительный) мнагазна́чны, шматзна́чны многоговоря́щий взгля́д мнагазна́чны (шматзна́чны) по́зірк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
заціка́ўленасць, ‑і, ж.
Стан зацікаўленага; інтарэс, цікавасць да чаго‑н. Матэрыяльная зацікаўленасць. □ У зале неспакойна. Няма зацікаўленасці да прамовы Гарбулёва, якога чулі шмат разоў. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)