Піх ’штуршок’, ’штурханне’ (Нас.: мсцісл., Нар. лекс.) — аддзеяслоўнае ўтварэнне. Да піха́ць (гл.). Сюды ж піхам ’гвалтам, сілай, бітком’ (Нас.).
Піх! піхі́сь! піхе́ль! піхе́нь! піху́нь! ’пра хуткі штуршок, штурханне’ (Нас.; мсцісл., Нар. лекс.). Гукапераймальныя — да піха́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
prompt
[prɑ:mpt]
1.
adj.
1) ху́ткі, шпа́ркі
2) неадкла́дны, безадкла́дны, ху́ткі
I expect a prompt answer — Я чака́ю неадкла́днага адка́зу
not prompt — запо́зьнены, по́зны
2.
v.t.
1) падахво́чваць, прымуша́ць, схіля́ць
2) узбуджа́ць, выкліка́ць (ду́мку)
3.
v.i.
падка́зваць; быць суфлёрам
•
- a prompt box on a stage
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
уві́шны
1. (спрытны ў рухах, у дзеянні) gewándt, geschíckt; behänd(e) (кемлівы, жвавы); flink, húrtig (хуткі, шпаркі); geschwínd, wéndig (рухавы);
2. (вынаходлівы, хітры) erfínderisch, erfíndungsreich; fíndig; schlau, lístig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Мале́сы ў выразе: у мале́сім часу ’у міг, у момант’ (Чуд.). Да малы́ (гл.). Пашырэнне асновы ‑ес‑ выражае паняцце малой велічыні, колькасці, але без дэмінутыўнай экспрэсіі, як ‑еньк‑ і да т. п. Параўн. і н.-луж. malsny ’хуткі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hasty
[ˈheɪsti]
adj.
1) пасьпе́шлівы, пасьпе́шны, ху́ткі
2) неабду́маны, неразва́жлівы
3) запа́льчывы, лёгка ўзбуджа́льны; зласьлі́вы
a hasty old man — стары́ зласьлі́вец
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Баско́й ’прыгожы’ (калінк., Арх. ГУ, Г. А. Цыхун, вусн. паведамл.). Рус. дыял. ба́сый, баский, ба́ско́й добры; прыгожы; хуткі і г. д.’ Фасмер (1, 129–130) звязвае гэтыя словы з рус. дыял. бас, бась ’прыкраса, прыгажосць і да т. п.’ (паходжанне іх не вельмі яснае: лічыцца запазычаннем з сканд. моў або з комі; ставіцца пытанне аб сувязі з санскр. bhās‑ ’святло, бляск і г. д.’; але ўсе значэнні добра выводзяцца з рус. дыял. басить, басовать). Магчыма, сюды і ўкр. баский ’хуткі (пра каня)’. Але параўн. укр. басува́ти ’стаць на дыбы, ісці галопам’, рус. басова́ть ’бадзёрыцца, іржаць, таптаць і г. д.’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пахадны́ ’шпаркі, хуткі’, ’зручны, ёмкі’, пахаднб ’цёпла, добра’ (лід., слонім., Сцяшк. Сл.). Да па‑ і ⁺ходны: ц.-слав. ходьнь, серб.-харв. hödan ’праходны, дасягальны’, славен. hóden ’ходкі’, ’праходны’, в.-луж. khódny ’ходкі’, польск. chodny ’тс’, прасл. хо!!!ьnъ()ь).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прэ́нткі, прэ́ндкі, прэ́нкі ’хуткі, жвавы, рухавы’ (Сл. ПЗБ, Скарбы, ЛА, 3), сюды ж прэ́нтка, прэ́ндка, прэ́нтко, прэ́нка, прэ́нко, прэ́нько ’хутка (ісці, ехаць)’ (Сл. ПЗБ, ЛА, 2), прендко ’тс’ (навагр., Шн. 2). З польск. prędki, prędko ’тс’. Параўн. пру́дкі, пру́ткі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
струме́нь
1. Хуткі паток вады ў рацэ; бягучая вада (БРС). Тое ж струміна́ (Мін.).
2. Маленькія струменьчыкі вады; невялікія патокі (Палессе Серб. 1912, 99).
□ в. Струмень Віл., в. Струме́нь Карм.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
express
[ɪkˈspres]
1.
v.t.
1) выка́зваць (сло́вамі)
2) выяўля́ць (ра́дасьць), пака́зваць
3) пасыла́ць ліст сьпе́шнай тэрміно́вай даста́ўкай
2.
adj.
1) я́сны, выра́зны (жада́ньне)
2) спэцыя́льны, наўмы́сны
3) дакла́дны (ко́пія)
4) тэрміно́вы; сьпе́шны; ху́ткі
express train — ху́ткі цягні́к, экспрэ́с -а m.
express delivery — тэрміно́вая даста́ўка (лісто́ў)
express highway — аўтастра́да для ху́ткае язды́
3.
n.
1) спэцыя́льны паслане́ц, кур’е́р -а m. & f.
2) экспрэ́с -а m. (ху́ткі цягні́к, аўто́бус)
4.
adv.
экспрэ́сам, непасрэ́дна, про́ста
•
- express oneself
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)