шпі́ндэль, ‑я, м.

1. Вал металарэзнага станка з вярчальным рухам. Токар замацаваў у шпіндэлі доўгі вал, уключыў рухавік, і з-пад разца пачала завівацца сіняватая стружка. Чаркасаў.

2. Верацяно ў прадзільнай машыне.

3. Вось якога‑н. механізма, прыстасавання (катушкі, суднавага шпіля і пад.).

[Ням. Spindel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВІ́ЦЕБСКАЯ ЛЯ́МЦАВАЯ ФА́БРЫКА.

Дзейнічала ў Віцебску ў 1895—1914. Вырабляла лямец, падхамутнікі, клей з мяздры, валеныя вырабы. Мела 4 часальныя машыны, працаваў 31 рабочы (1900). У 1913 быў бензінавы рухавік, працавала 70 рабочых.

т. 4, с. 222

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тапча́к ’род коннага прывода’, ’малатарня, што рухалася ад таптання валоў’ (Варл.), ’крупадзёрка’ (Мат. Гом.), тапта́к ’прымітыўны рухавік для рэзання сечкі’ (Скарбы), топчаны́ ’прылада для памолу зерня, што прыводзіцца ў рух коньмі’ (ПСл). Ад тапта́ць 1 (гл.), параўн. таптальная малатарня ’малатарня з драўляным колам, якое прыводзілася ў рух валамі ці коньмі, якія рухаліся на адным месцы’ (вілен., віц., Народная сельскагаспадарчая тэхніка беларусаў. Мінск, 1974, 69).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

газады́зель

(ад газ​1 + дызель)

рухавік унутранага згарання, які дзейнічае на газападобным паліве па цыклу нямецкага вынаходцы Р. Дызеля.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мато́р

(ням. Motor < фр. moteur, ад лац. motor = які рухае)

машына, якая ператварае розныя віды энергіі ў механічную; рухавік.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГО́МЕЛЬСКАЯ ЛЕСАПІ́ЛЬНА-ФАНЕ́РНАЯ ФА́БРЫКА.

Дзейнічала ў 1896—1914 у г. Гомель. У 1900 працавала 24 рабочыя, выраблена дошак на 80 тыс. руб. У 1908 мела паравы рухавік (100 к.с.). У 1913 працавала 65 рабочых.

т. 5, с. 342

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

engine

[ˈendʒɪn]

n.

1) рухаві́к -а́ m., мато́р -а m.

2) параво́з -а, лакаматы́ў -ва m.

3) машы́на, прыла́да f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

гідрацылі́ндр

(ад гідра- + цыліндр)

гідраўлічны рухавік, які служыць для прыводу ў дзеянне механізма станкоў, рабочых органаў будаўнічых, дарожных, сельскагаспадарчых машын.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

турбарэакты́ўны

(ад турба- + рэактыўны)

такі, у якім сіла рэактыўнага руху спалучаецца з работай газавай турбіны (напр. т. рухавік, т. самалёт).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

на́фтавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да нафты. Нафтавы пласт. // Які здабываецца з нафты. Нафтавыя фарбы.

2. Які прызначаны для здабычы, апрацоўкі нафты. Нафтавая вышка.

3. Які працуе на нафце. Нафтавы рухавік.

4. Які мае адносіны да вывучэння, здабычы і апрацоўкі нафты. Нафтавая лабараторыя. Нафтавая прамысловасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)