отда́ча в разн. знач. адда́ча, -чы ж.;

дать в долг без отда́чи даць у доўг без адда́чы;

отда́ча при вы́стреле адда́ча пры стрэ́ле.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

тро́сть

1. уст. (стебель тростника) трысці́на, -ны ж.;

2. (тонкая палка для опоры при ходьбе) па́лка, -кі ж.;

3. муз. трысці́нка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

вымо́твацца несов.

1. (расходоваться при сматывании) выма́тываться;

2. выма́тываться, изма́тываться;

1, 2 см. вы́матацца;

3. страд. выма́тываться; изма́тываться; истрёпываться, издёргиваться; выка́чиваться; см. вымо́тваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

каза́ны говорённый; произнесённый;

◊ не тут ~на — не здесь будь ска́зано;

не пры вас ~на — не при вас будь ска́зано;

~ная ка́зка — ста́рая исто́рия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

заваява́ць сов.

1. (подчинить при помощи военных действий) завоева́ть, покори́ть;

2. перен. завоева́ть;

з. сабе́ аўтарытэ́т — завоева́ть себе́ авторите́т;

з. свабо́ду — завоева́ть свобо́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

пастраля́ць сов.

1. (всех, многих) перестреля́ть, постреля́ть;

2. (израсходовать при стрельбе) расстреля́ть; перестреля́ть;

п. патро́ны — расстреля́ть (перестреля́ть) патро́ны;

3. (нек-рое время) постреля́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

пату́гі (ед. пату́га ж.)

1. (при родах и т.п.) поту́ги;

2. перен. (попытки что-л. сделать) поту́ги, уси́лия;

ма́рныя п. — напра́сные поту́ги (уси́лия)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

степе́нство ср., уст.

1. (рассудительность, солидность) пава́жнасць, -ці ж., ста́ласць, -ці ж.;

2. (при обращении) мі́ласць, -ці ж.;

ваше́ степе́нство уст., прост. ва́ша мі́ласць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

употребля́ться

1. (использоваться) скарысто́ўвацца, выкарысто́ўвацца, ужыва́цца;

стрептомици́н употребля́ется при лече́нии туберкулёза стрэптаміцы́н ужыва́ецца пры лячэ́нні туберкулёзу;

2. страд. скарысто́ўвацца, выкарысто́ўвацца; ужыва́цца; тра́ціцца; см. употребля́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

◎ По́бацень ’планка, якая ідзе ад загнутага канца полаза ў санях да першага капыла’ (Маслен.), пабуянь ’тс’ (ТС). Да бок (гл.); у названых формах можна бачыць захаванне архаічнага чаргавання к > //: по боце, параўн. на том боіф (XVII ст.), при боцехь (Сл. Скар.) і пад. (адносна гэтай з’явы гл. Карскі, 1. 366), гл. таксама по́буцье ’тс’ (ТС), або цоканне (пераход ч у ц), як у валацня (гл.) ад валачыць. Далей ц магло быць успрынята як першаснае і пры змене пазіцыі перайсці ў т: лабатыя (< *ло- боцня) ’бакавая вяроўка ва ўвязаным возе сена’ (ТС), не выключана, пад уплывам іншых лексем, напрыклад, пляцень ’галлё, якім заплятаюць пляцень’ — плетня ’тс’ (ТС). Параўн. падачы‑ на (гл.); суфіксацыя на ‑ень характэрна для назваў частак саней, воза і пад., параўн. пбперадзень ’вяз, якім замацоўваюцца галоўкі саней’, памарозяць ’брусок на капылах саней’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)