наня́ць, найму́, но́ймеш, но́йме; но́ймем, но́ймеце, но́ймуць; наня́ў, -няла́, -ло́, -лі; наня́ты; зак., каго-што.

Прыняць на работу або ўзяць у часовае карыстанне за плату.

Н. рабочых.

Н. кватэру.

|| незак. найма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. наём, на́йму і найм, на́йму, м. Працаваць па найме.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цяп, выкл. (разм.).

1. Ужыв. гукапераймальна для абазначэння рэзкіх удараў па чым-н. цвёрдым (пры сячэнні).

2. у знач. вык. Ужыв. ў знач. дзеясл. цяпаць—цяпнуць.

Цяп за руку.

◊

Цяп-ляп — ужыв. для абазначэння хуткага, але неахайнага выканання работы; абы-як.

Цяп-ляп і гатова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

матэ́рыя, -і, ж.

1. Аб’ектыўная рэальнасць, якая існуе па-за чалавечай свядомасцю і незалежна ад яе.

Формы існавання матэрыі.

2. Рэчыва, з якога складаюцца фізічныя целы прыроды.

Будова матэрыі.

3. Тканіна, матэрыял (у 4 знач.; разм.).

4. перан. Прадмет размовы, тэма.

Гутарыць аб высокай матэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

біва́к

(ням. Biwack)

стаянка войска па-за населеным пунктам; войска на прывале;

2) стаянка альпіністаў, турыстаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інкаса́тар

(ад інкасацыя)

службовая асоба, якая займаецца прыёмам і выдачай грошай галоўным чынам па-за ўстановай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

экза-

(гр. ekso = па-за, звонку)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «знешні», «вонкавы».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́мушана, прысл.

Не па сваёй волі, ахвоце; з-за неабходнасці. Вымушана ўсміхнуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пачарго́вы, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца па чарзе, адзін за другім. Пачарговае дзяжурства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Спры́тна ‘па чарзе, па парадку, адно за адным’ (Арх. Федар.), спрытна́ ‘па парадку (браць)’ (Сцяц. Сл.), ‘суцэльна, нічога не пакідаючы; пагалоўна’ (ашм., Стан.). Да прытны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

высо́кі, -ая, -ае; вышэ́йшы; найвышэ́йшы.

1. Вялікі па працягласці знізу ўверх або далёка размешчаны ў напрамку знізу ўверх; проціл. нізкі.

В. рост.

В. дом.

Высокія горы.

Жыць высока (прысл.). В. лоб (вялікі).

2. Значна большы за сярэднюю норму, за сярэдні ўзровень.

В. ціск крыві.

В. ўраджай.

Высокія тэмпы развіцця.

В. працэнт.

Высокая вада (на высокім узроўні).

3. Выдатны па сваім значэнні, вельмі важны, пачэсны (кніжн.).

Высокая адказнасць.

В. гонар.

Высокая ўзнагарода.

В. госць.

4. Поўны глыбокага значэння, незвычайны па сваім змесце (кніжн.).

Высокая ідэйнасць.

В. стыль.

5. Вельмі добры.

Высокае майстэрства.

Кніга высокай вартасці.

Быць высокай думкі пра каго-н.

6. Тонкі, гучны, які ўтвараецца ваганнямі вялікай частаты (пра гукі).

В. голас.

Высокая нота.

|| наз. вышыня́, -і, мн. вышы́ні, вышы́нь, ж. (да 1, 2 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)