ГРЭЙ, Грэй оф Фаладан (Grey of Fallodon) Эдуард (25.4.1862, каля г. Эмблтан, Вялікабрытанія — 7.9.1933), англійскі дыпламат і дзярж. дзеяч, віконт. З 1885 чл. парламента ад Ліберальнай партыі. У 1892—95 нам. міністра, у 1905—16 міністр замежных спраў. Заключыў пагадненне з Расіяй, якое садзейнічала афармленню Антанты. Палітыка Грэя зрабіла ўплыў на падрыхтоўку і развязванне 1-й сусв. вайны.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Kompromíss
m, n -es, -e кампрамі́с; юрыд.пагадне́нне бако́ў
ein(en) ~ éingehen* [(áb)schlíeßen*] — пайсці́ на кампрамі́с [на здзе́лку]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Dum Roma deliberat, Saguntum perit
Пакуль Рым абмяркоўвае, Сагунт* гіне.
Пока Рим обсуждает, Сагунт погибает.
бел. Размоў многа, а справы не відаць. У Бога дзён многа. Пакуль гасцей упрошвалі садзіцца за стол, бліны падгарэлі. Пакуль тоўсты абліняе, з худога дух выскачыць. Пакуль сыты зліняе, дык голы сканае.
рус. Пока солнце взойдёт, роса очи выест. Пока трава под растёт, много воды утечёт.
фр. Les grands diseurs ne sont pas les grands faiseurs (У больших говорунов мало дел).
англ. Procrastination is the thief of time (Промедление крадёт время).
нем. Morgen, morgen, nur nicht heute, sagen alle faulen Leute («Завтра, завтра, только не сегодня», ‒ говорят все ленивые люди).
* Сагунт ‒ горад у Іспаніі, з якім было заключена Рымам пагадненне аб дружбе ў 226 г. да н. э.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
umowa
umow|a
ж. умова, дамова, дагавор, пагадненне, кантракт;
~a celna — мытны дагавор;
~а dwustronna — двухбаковы дагавор;
~a handlowa — гандлёвы дагавор; гандлёвае пагадненне;
~a kupna-sprzedaży — дагавор куплі-продажу;
~а o pracę — працоўнае пагадненне;
~a o wymianie towarowej — дагавор (пагадненне) аб тавараабмене;
~а wstępna — папярэдні дагавор;
podpisać ~ę — падпісаць дагавор;
sporządzić ~ę — аформіць (скласці) дагавор;
cicha ~a — маўклівае паразуменне;
~a na piśmie — пісьмовы дагавор;
~a zbiorowa — калектыўны дагавор;
w myśl ~y — згодна з дагаворам;
zgodnie z ~ą — адпаведна з дамовай;
wbrew ~ie — насуперак дагавору;
zawrzeć ~ę — заключыць (падпісаць) дагавор;
zerwać ~ę — скасаваць дагавор;
dobijać ~y — ударыць па руках, заключыць здзелку (угоду)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
папярэ́дні
1. Vor-; vórläufig; vorhérgehend, vorángehend;
папярэ́дні про́даж (білетаў) Vórverkauf m -(e)s;
папярэ́днія ме́ры im Voráus getróffene Máßnahmen;
папярэ́дняе пагадне́нне Vórabsprache f -, -n, vorhériges Ábkommen, vórbeugende Máßnahmen;
2. (якіробіццазагадзя) vórzeitig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ДАГАВО́Р МІЖНАРО́ДНЫ,
пагадненне паміж дзяржавамі або іншымі суб’ектамі міжнар. права, якое вызначае іх узаемныя правы і абавязкі ў паліт., эканам. ці іншых адносінах; асн. крыніца міжнароднага права. Бываюць двухбаковыя і шматбаковыя, міжурадавыя і міжведамасныя. Паводле зместу — паліт. (аб дружбе, супрацоўніцтве і ўзаемнай дапамозе, аб ненападзе, нейтралітэце, і інш.), эканам. (гандл., аб аказанні эканам. і тэхн. дапамогі, аб пазыках, крэдытах і да т.п.) і дагаворы па спец. пытаннях (у галіне сувязі, транспарту, аховы здароўя, адукацыі, навукі і культуры, прававой дапамогі і інш.). Найменні і формы дагавора міжнароднага разнастайныя: дагавор, пагадненне, канвенцыя, пакт, пратакол, статут і інш. Заключаецца на пэўны тэрмін або бестэрмінова. Калі пасля сканчэння тэрміну дагавор па згодзе бакоў не прадоўжаны, ён спыняецца. Спыненне дагавора міжнароднага можа адбыцца і да сканчэння тэрміну — па згодзе бакоў, шляхам дэнансацыі і, як выключэнне — шляхам аднабаковага анулявання ў выпадку істотнага парушэння дагавора міжнароднага другім бокам ці карэннай змены становішча.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Áustragung
f -, -en
1) вырашэ́нне (пытання); здзе́лка, пагадне́нне
2) спарт. ро́зыгрыш
die ~ der Fúßballmeisterschaft — ро́зыгрыш пяршынства́ па футбо́ле
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ДАГАВО́Р 1229,
Смаленская гандлёвая праўда, гандлёвае і паліт.пагадненне паміж Смаленскім, Віцебскім і Полацкім княствамі з аднаго боку і Рыгай і Гоцкім берагам (Готландам) — з другога. Дагавор замацоўваў мірныя добрасуседскія адносіны бакоў, вызначаў меры адказнасці за злачынствы супраць прыезджых, рэгламентаваў парадак разгляду судовых спраў. Усім купцам гарантаваўся вольны гандаль і свабоднае карыстанне воднымі шляхамі па ўсёй Зах. Дзвіне, яе прытоках, па вадзе і па беразе.