жале́йка, ‑і, ДМ ‑лейцы; Р мн. ‑леек; ж.
Беларускі і рускі народны музычны інструмент у выглядзе дудкі з раструбам. Каля скацінкі падпасвіч з жалейкаю Ходзіць навокал ды йграе сабе. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хо́та, ‑ы, ДМ хоце, ж.
1. Іспанскі народны танец у хуткім тэмпе, а таксама музыка да гэтага танца. Танцаваць хоту.
2. Музычны твор у стылі гэтага танца. «Арагонская хота» Глінкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ча́рдаш, ‑а і чарда́ш, ‑а́, м.
1. Венгерскі народны танец, а таксама музыка да гэтага танца. З бадзёрым рускім «пераплясам» Спаборнічаў заборысты «чардаш». Корбан.
2. Музычная п’еса ў рытме гэтага танца.
[Венг. csárdás.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́мбра
(казах. dombra)
казахскі народны струнны музычны інструмент з корпусам акруглай формы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
тарантэ́ла, ‑ы, ж.
1. Італьянскі народны танец, які выконваецца ў хуткім тэмпе, а таксама музыка да гэтага танца. Танцаваць тарантэлу. Іграць тарантэлу.
2. Музычны твор у тэмпе такога танца. Тарантэла Ліста. Тарантэла Шастаковіча.
[Іт. tarantella.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́да, -ы, ДМ -дзе, ж.
1. Парада, павучанне, як паступіць, як зрабіць.
Папрасіць рады.
2. Сумеснае абмеркаванне якіх-н. пытанняў; нарада.
Сямейная р.
3. Народны сход, а таксама савет прадстаўнікоў у розныя гістарычныя перыяды ў Беларусі, Украіне, Літве, Польшчы.
Мясцовая р.
Выбарная р.
◊
Рады няма — не хапае сілы, магчымасці справіцца з кім-, чым-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
балала́йка, ‑і, ДМ ‑лайцы; Р мн. ‑лаек; ж.
Народны трохструнны музычны інструмент з корпусам трохвугольнай формы. Міхась пераважна маўчаў, а выпіўшы — здымаў са сцяны старую, разладжаную балалайку, трымкаў па струнах вялізным пальцам. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
trojak
м.
1. разм. тры грошы (манета);
2. трояк (польскі народны танец)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Не́ўгалаў (неугылыу) ’не сваім голасам’ (Бяльк.), неўгблоў ’абыякава, нецікава’ (ТС). Да галава, параўн. народны выраз не браць у галаву ’не турбавацца, не клапаціцца’, аднак першае з адзначаных значэнняў застаецца нявытлумачаным (збліжэнне з галець, галёкаць ’крычаць’?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зурна́
(тур. zurna, ад перс. surna)
усходні народны духавы музычны інструмент тыпу габоя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)