Валю́шка ’кавалак гліны’ (Жд.). Валюшка < *валюша ’тое, што валяюць, валяецца’, якое да валяць ’паварочваць з боку на бок’; параўн. рус. катыш ’кавалак скачанага хлеба’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

запасці дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Заваліцца куды-н., за што-н.

    • Кавалак мыла запаў за шафу.

  2. Удацца ўнутр, стаць запалым.

    • Вочы запалі.

  3. пераноснае значэнне: Глыбока замацавацца, захавацца.

    • Словы запалі ў душу.
    • Што гэта запала табе ў галаву?

|| незакончанае трыванне: западаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

nugget

[ˈnʌgɪt]

n.

1) камя́к -а́ m., камячо́к -ка́, кава́лак -ка m.

2) самаро́дак зо́лата

3) не́шта ва́ртаснае

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Пе́лец ’маленькі кавалак сала’ (лун., Шатал.), пе́лесць ’пласт (мяса, сала)’ (Нас.). Відазмененае пад уплывам польск. połeć усходне-славянскае полътъ ’кавалак’. Гл. полць; магчымы ўплыў папярэдняга слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мажлівасць, ‑і, ж.

Разм. Тое, што і магчымасць. Яшчэ будучы хлапчуком, .. [Азаркевіч] пасвіў авечкі ў сваёй вёсцы.., каб зарабіць кавалак хлеба і мець мажлівасць зімою вучыцца. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаяць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што і чаго.

Паяннем прырабіць, прымацаваць што‑н. да чаго‑н. Напаяць кавалак металу. // Прыпайваючы, падоўжыць што‑н. Напаяць капец восі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угнаіць, угнаю, угноіш, угноіць; зак., што.

Унесці ў глебу ўгнаенне (у 2 знач.), зрабіць угноеным. І гэты кавалак [поля] пусты, але ж яго хоць угнаіць можна. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утачыць 1, утачу, уточыш, уточыць; зак., што.

Сточваючы, звузіць шырыню (ляза).

утачыць 2, утачу, уточыш, уточыць; зак., што.

Шыючы, уставіць кавалак матэрыі. Утачыць клін у рукаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штры́пка ж (кавалак тасьмы) Stríppe f -, -n, Steg m -(e)s, -e;

штаны́ са штры́пкамі Stéghose f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

павязка назоўнік | жаночы род

  1. Кавалак тканіны, які носяць на рукаве і пад.

    • Жалобная п.

  2. Бінт ці іншы матэрыял, якім закрыта, завязана параненае месца або які дапамагае ўтрымліваць частку цела ў патрэбным становішчы.

    • Налажыць павязку на рану.
    • Гіпсавая п.

|| прыметнік: павязачны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)