заме́рці, ‑мру, ‑мрэш, ‑мрэ; ‑мром, ‑мраце; пр. замёр, ‑мерла і ‑мёрла; зак.

1. Стаць нерухомым, перастаць рухацца. Камандзіры замерлі па камандзе «смірна», прыклалі рукі да пілотак. Якімовіч. Маятнік, хістануўшыся раз-другі, бліснуў і замёр зноў. Карпаў. // Сцішыцца, стаіцца. Мікола з Таняй схаваліся ў яме і замерлі. Новікаў. // Страціць на момант здольнасць рухацца, акамянець пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця. Замерці ад жаху. Замерці ад захаплення. □ Памятаю я, што ад гэтага жудаснага крыку я адразу ж замёр і ўсё маё цела раптам пахаладзела. Нікановіч. // Сціснуцца на момант, быццам спыніцца (пра сэрца), перарвацца (пра дыханне). Ад нечаканасці замерла сэрца, перахапіла дух. Гамолка.

2. перан. Спыніцца, перастаць дзейнічаць; заглухнуць. К восені 1915 г. прамысловае жыццё ў Мінску і іншых гарадах амаль поўнасцю замерла. «Весці». // Заціхнуць, замоўкнуць (пра гукі). Стук капытоў замёр у далечыні. □ Зноў замерлі ў небе маторы, быццам самалёт увайшоў у піке. Асіпенка.

3. (звычайна ў спалучэнні са словамі: «на вуснах», «на губах», «на языку» і пад.). Застацца нявыказаным (пра словы, гукі). Чаму замерлі словы на губах, Як заміраюць кроплі на лістах? Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стаі́цца, стаюся, стоішся, стоіцца; зак.

1. Схавацца і прытаіцца, імкнучыся застацца незаўважаным. Аўгіня асцярожна ўвайшла ў двор, ціхенька расчыніўшы веснічкі, і стаілася за вуглом, каб не папасціся каму на вочы. Колас. Стаіўся на печы і я, не дыхну, чакаючы, што скажа свякруха. Адамчык. Адсюль відаць хмызняк перад дарогай, у якім стаіліся, замерлі штурмавыя групы. Ваданосаў. // Прытаіцца, чакаючы каго‑, што‑н. Змоўкла і Аксана. Стаілася, напружылася, ператварылася ўся ў слых — яна, па ўсім відаць было, хацела першая пачуць Мішэлеву хаду. Сачанка. [Дзяркач] выцягнуў шыю і насцярожыўся, як той кот, што стаіўся над мышынай норкай. Чавускі. // Прыціхнуць, зменшыць актыўнасць. Шаройка, пасля таго, як яго знялі з брыгадзіра, стаіўся, прыціх, нават на вуліцы рэдка паказваўся. Шамякін. / Пра лес, бор, дрэвы і пад. Наставала мяккая, лагодная ноч. Лес стаіўся, натапырыўся, — слухаў. Злягаўся снег. Пташнікаў. Недзе ў сінечы неба спяваў жаўрук. Яго трапяткая песня звінела над полем, як струна на скрыпцы. І ўсё навокал сцішылася, нават вецер стаіўся ў леташняй парудзелай траве. Асіпенка.

2. Не прызнацца ў чым‑н. Але цяпер .. [Ганя] стаілася. Нічога не адказала. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

постI м.

1. (пасада) Psten m -s, -, Stllung f -, -en, Amt n -(e)s, Ämter;

міністэ́рскі пост Minsteramt n -(e)s, Minsterposten m -s, -; Minstersessel m -s, -;

займа́ць пост inen Psten nnehaben* аддз. [bekliden];

2. вайск. Psten m -s, -, Posterung f -, -en, Stlle f -, -n; Wchposten m (вартавы);

назіра́льны пост Bebachtungsposten m;

расстаўля́ць пасты́ Psten ufstellen;

стая́ць на пасту́ Psten sthen*;

быць заўжды́ на пасту́ перан. mmer auf dem Psten sein;

заста́цца на пасту́ перан. auf sinem Psten usharren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

hften

1.

vi

1) (an D) прыліпа́ць, прыстава́ць

2) (in D) вя́знуць, засяда́ць; мо́цна сядзе́ць (у чым-н.)

im Gedächtnis ~ — заста́цца ў па́мяці, запо́мніцца

2.

vi (für A) адка́зваць, быць адка́зным, не́сці адка́знасць (за каго-н., што-н.); руча́цца (за каго-н., што-н.), гарантава́ць (што-н.)

~ bliben* — (an D) наліпа́ць (на што-н.); перан. застава́цца ў па́мяці, запо́мніцца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

tył, ~u

м.

1. задняя частка; зад;

z ~u — ззаду;

cofnąć się do ~u — падацца назад; адступіць (адысці) назад;

siedzieć ~em do kogo — сядзець спінай (задам) да каго;

pozostawać w tyle — застацца ззаду;

założyć co ~em na przód — апрануць што задам наперад;

2. вайск.. тыл;

w tył zwrot! — кругом! (каманда)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

руба́шка

1. (одежда) кашу́ля, -лі ж., саро́чка, -кі ж.;

ве́рхняя руба́шка ве́рхняя кашу́ля (саро́чка);

ни́жняя руба́шка спо́дняя кашу́ля (саро́чка);

шёлковая руба́шка шаўко́вая кашу́ля (саро́чка);

2. карт. пле́чы, род. плеч и плячэ́й ед. нет;

3. (оболочка плода в утробе матери) кашу́ля, -лі ж., саро́чка, -кі ж.;

4. (суперобложка) тип. суперво́кладка, -кі ж.;

5. (оболочка) спец. абало́нка, -кі ж.;

роди́ться в руба́шке нарадзі́цца ў кашу́лі (у саро́чцы);

оста́ться (оста́вить) в одно́й руба́шке заста́цца (пакі́нуць) у адно́й кашу́лі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сядзе́ць

1. sitzen* vi;

заста́цца сядзе́ць sitzen bliben*;

сядзе́ць на кані́ zu Pfrde sitzen*;

сядзе́ць за стало́м am Tisch sitzen*; zu [bei] Tisch sitzen* (за ежай);

сядзе́ць на ку́кішках hcken vi; kuern vi;

сядзе́ць за кні́гамі über den Büchern sitzen*;

сядзе́ць пад замко́м hnter Schloss und Regel sitzen*, ingesperrt sein;

2.:суке́нка сядзі́ць до́бра das Kleid sitzt gut;

сядзе́ць на мялі́ auf dem Trck(e)nen sitzen*;

сядзе́ць на я́йках auf den iern sitzen*; brüten vi;

сядзе́ць сі́днем разм. zu Huse hcken, ein Stbenhocker sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

глухі́

1. taub, gehörlos;

зусі́м глухі́ stcktaub, völlig taub;

быць глухі́м да чаго-н. перан. ggen etw. (A) taub sein, sich iner Sche verschleßen*;

не заста́цца глухі́м перан. j-m sein Ohr nicht verschleßen*; ein genigtes Ohr schnken;

2. (пра гук) dumpf, klnglos, gedämpft; tnlos, stmmlos;

глухі́ зы́чны лінгв. stmmloser Konsonnt;

3. (густы, непраходны) dicht;

глухі́ лес dchter Wald;

4. (які знаходзіцца ў глушы) bgelegen; öde;

глухая вёска entlgenes Dorf;

глуха́я мясцо́васць bgelegene Ggend;

5. перан. (глыбокі, позні) rhig, still;

глуха́я ноч ine stlle [stck finstere] Nacht;

6. (суцэльны, без адтулін) blind, falsch;

глуха́я сцяна́ blnde Muer

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ду́рань м. разм.

1. Dmmkopf m -(e)s, -köpfe; Trttel m -s, -; Tölpel m -s, -; Schwchkopf m; Dmmlack m -(e)s, -e;

ён з ду́рняў ду́рань er ist ein usgemachter [kompltter] Trttel, er hat ein Brett vor dem Kopf;

пакі́нуць каго-н у ду́рнях j-n zum Nrren hlten*;

п’я́ніца праспі́цца, а ду́рань ніко́лі als sel gebren, als sel gestrben;

заста́цца ў ду́рнях mit lnger Nse bziehen*, das Nchsehen hben;

ду́рань зако́наў не чыта́е, а свае́ ма́е für den Dmmkopf gibt es kine Gestze;

стро́іць ду́рня sich dumm stllen; den dmmen ugust mchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

жывы́

1. (які жыве) lbend, lebndig; lbhaft, qucklebendig (поўны жыцця);

жывы́я кве́ткі lbende Blmen;

жыва́я істо́та lbendes [lebndiges] Wsen [Geschöpf];

заста́цца сяро́д жывы́х am Lben bliben*;

жывы́-здаро́вы gesnd und mnter, heil und nversehrt;

на фатагра́фіі ён як жывы́ auf dem Fto ist er wie lebndig [so wie er leibt und lebt];

2. (ажыўлены, бойкі) lbhaft, rge; mnter, ufgeweckt (жвавы, порсткі); flink (спрытны);

жывы́я во́чы lbhafte ugen;

жыва́я вага́ Lbendgewicht n -(e)s, -e;

жыва́я мо́ва lbende Sprche;

ніво́днай жыво́й душы́ kine Mnschenseele;

зачапі́ць каго-н. за жыво́е j-s wnden Punkt trffen*;

ні жывы́ ні мёртвы hlbtot, erstrrt (vor Schreck, Entstzen)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)