ба́гінг
(англ. bugging, ад bug = насякомае, жук)
1) падслухоўванне з дапамогай сучасных электронных сродкаў;
2) устройства мініяцюрных памераў, якое тайна манціруецца ў жыллі або адзенні, «жучок».
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Жу́піць ’размаўляць’ (ТСБМ). Рус. алан. жу́пить ’крычаць (пра птушак)’, жупе́ть ’спяваць (пра птушак)’. Трубачоў (Слав. языкозн., V, 179) лічыць прасл. дыялектызмам *župiti. І.‑е. корань *geu‑ (Покарны, 1, 393, 403) суадносіцца з *gō̆u‑ (параўн. гутарыць, гаварыць), прадстаўлены яшчэ ў жук, жузнець (гл.). Фасмер, 2, 67 (з пытальнікам «да жук?»). Корань *geu пашыраны элементам ‑p‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́зька ’хлебны жук’ (ТСБМ). Рус. кузька ’назва жука’. Запазычанне з польск. kózka ’тс’ (< koza) (Фасмер, 2, 402–403).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кантары́да
(гр. kantharis, -idos)
жук сям. нарыўнікаў, пашыраны ў Еўразіі; шкоднік лісцевых дрэў і кустоў; шпанская мушка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
жу́жаль 1, ‑я, м.
Драпежны начны жук.
жу́жаль 2, ‑ю, м.
Абл.
1. Шлак. Паравоз пад парамі. Побач пуцейцы мяняюць падпаленыя жужалем шпалы. Навуменка.
2. Гразевая або гнаявая жыжка. Нехта сіліўся выпаўзці з жужалю, хапаючыся за сухі чарот. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вярту́н, вертуна, м.
1. Разм. Непаседа, вяртлявы чалавек. Ах, як Макоўчыку хацелася выказаць мне тое, што цяпер у яго душы кіпіць да гэтага вертуна, выказаць увесь гнеў, усю пагарду! Мележ.
2. Голуб штучна выведзенай пароды.
3. Невялікі вадзяны жук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насаро́г, ‑а, м.
1. Вялікая траваедная млекакормячая жывёліна з адным або двума рагамі на насавых і лобных касцях, якая жыве ў Афрыцы і Паўднёва-Усходняй Азіі. Белы насарог. Аднарогі насарог. Двухрогі насарог.
2. Вялікі буры жук з рогам на галаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бамбардзі́р, ‑а, м.
1. У рускай дарэвалюцыйнай арміі — салдацкі чын у артылерыйскіх часцях.
2. Жук сямейства жужаляў, які пры самаабароне мае здольнасць выкідваць з свайго цела едкую вадкасць.
3. Разм. Ігрок, які часта забівае галы (у футболе, хакеі і пад.).
[Ням. Bombardier.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жучо́к ’шпілька для валасоў’ (валож., Жд.). Сем. перанос памянш. жучо́к (гл. жук 1) паводле функцыі: захватвае валасы, як лапкі жука.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ты́хіус
(н.-лац. tychius)
жук сям. даўганосікаў; трапляецца на культурных і дзікарослых бабовых раслінах на палях, лугах, узлесках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)