Ашамётак ’нерухавае дзіця, адзетае ў рыззё не свайго памеру’ (КЭС, лаг.). Ад шамятаць ’выдаваць ’прыглушаныя гукі; ціха есці; рваць што-небудзь на дробныя кавалачкі і інш.’, параўн. рус.шеметать ’праводзіць час без справы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пы́рскаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1.чым. Раскідаць кроплі вадкасці, дробныя часцінкі чаго-н.
П. слінай ад злосці (злавацца, быць раз’юшаным). Шнур пырскаў іскрамі.
2.каго-што чым або што на каго-што. Рассейваць дробныя пырскі дзе-н., абліваць дробнымі пырскамі.
П. духамі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разлятацца пырскамі (кроплямі і пад.); ліцца струменем, з сілай.
Фантан пырскае.
Гразь пырскае з-пад капытоў.
Кроў пырскае з раны.
Пырскае злосць (перан.).
4. Смяяцца (не стрымаўшыся або ў адказ на што-н. смешнае).
П. у кулак (хаваючы смех).
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Разбягацца імкліва, адразу.
П. у розныя бакі.
|| зак.пы́рснуць, -ну, -неш, -не; -ні́, напы́рскаць, -аю, -аеш, -ае (чым або што на каго-што; да 2 знач.) іпапы́рскаць, -аю, -аеш, -ае.
Пырснулі слёзы.
Пырснуць ад смеху.
Дзеці пырснулі ўрассыпную.
|| наз.пы́рсканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пасы́лка¹, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
1.гл. паслаць¹.
2. Запакаваная рэч (рэчы), перасланая (-ыя) каму-н. па пошце або кім-н.
Паштовая п.
Прывёз вам пасылку ад родных.
◊
Быць на пасылкаху каго (разм.) — пастаянна выконваць чые-н.дробныя даручэнні.
|| памянш.пасы́лачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 2 знач.; разм.).
|| прым.пасы́лачны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Пасылачная квітанцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ *Ласі́цы, ласыцы, ласыцэ, ласымі ’марозныя ўзоры на войнах’ (Сіг., Нар. лекс., З нар. сл., Шатал.), ’дробныя кавалачкі лёду пры замярзанні вады, шарош’ (Шатал.). Семантычны перанос паводле падабенства з ласіцах (Вярэніч, БЛ, 13, 67–68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рахапе́цце (ръхапе́цьця) ’дробныя рэчы, манаткі’ (дзісн., Нар. сл.). Складанае слова, дзе першая частка рах(а) — хутчэй за ўсё звязана з раха (гл.) ці рахацца (гл.), а другая з пяць ’напінаць’ (гл.). Параўн. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мікапла́змы
(ад міка- + плазма)
вельмі дробныя мікраарганізмы, якія не маюць клетачнай сценкі; пашыраны ў вадаёмах, сцёкавых водах, тканках раслін і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
плісэ́
(фр. plisse)
1) дробныя паралельныя складкі на тканіне, зробленыя шляхам спецыяльнай апрацоўкі;
2) адзенне з такімі складкамі (напр. спадніца п.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
по́ры
(гр. poros = адтуліна)
1) вельмі дробныя адтуліны потавых залоз на паверхні скуры чалавека і жывёл;
2) прамежкі паміж часцінкамі рэчыва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
zersplíttern
1.
vt
1) раздрабня́ць
2) распыля́ць (сілы)
3) непрадукцы́йна расхо́даваць час
2.
vi(s) раскрышы́цца на дро́бныя ча́сткі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
БАСТО́Н
(ад назвы г. Бостан у ЗША),
высакаякасная тонкая шарсцяная тканіна з грабеннай мерыносавай кручанай пражы, мае дробныя рубчыкі з нахілам. Выпускаецца пераважна афарбаванай у цёмны колер. З бастону шыюць касцюмы, паліто.