у старажытнагрэчаскай міфалогіі багі, якія жылі на Алімпе. Паводле міфаў, дзеці бога Кронаса на чале з Зеўсам паўсталі супраць бацькі і тытанаў, перамаглі ў гэтай барацьбе і замацаваліся на Алімпе, падзяліўшы паміж сабой уладу над светам. Вярх. уладыкам стаў Зеўс. Алімпійцы былі абыякавыя да зямных пакут і хваляванняў. Адсюль пераноснае значэнне слова алімпійцы — людзі, якія захоўваюць непарушны («алімпійскі») спакой у любых жыццёвых сітуацыях.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Вечарынка ’вячэрняя пагулянка з музыкай і танцамі’ (КТС, БРС, Касп., Бяльк.), клім.вічарінка ’тс’, укр.вечери́нка ’бяседа ўвечары’, палес.вечори́нка ’невялікае вяселле, якое спраўляецца на працягу аднаго дня’, рус.вечери́на ’вячэрняя забава моладзі’; ’перадвясельны вечар’; ’дзявочнік’; ’развітальны вечар сяброў маладога напярэдадні вяселля’, вечери́нка ’перадвясельны вечар’, арханг.вечеринки ’бяседа, вячоркі’, польск.wieczorynek ’вячэрняя забава’; ’забава маладога і яго бацькі ў сватоў да агледзін’, wiecerynki ’вячоркі’, славац.уст.večerinka ’вячэрняя забава, вечарынка’, серб.-харв.вечѐринка ’вечарынка’, вечѐрина ’вячоркі, вечарынка’, макед., балг.вечеринка ’тс’. Ад večerina і суф. ‑k‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падабе́нстван.
1. Ähnlichkeit f -, -en, Gléichheit f -, -en;
падабе́нства хара́ктараў Gléichheit der Charaktére [kɑ-];
у яго падабе́нства да ба́цькі er séinem Váter wie aus dem Gesícht geschnítten;
паво́дле во́бразу і падабе́нства nach dem Bílde;
2.матэм. Ähnlichkeit f -, Analogíe f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адцура́цца (ад каго, чаго и без предлога) сов. отре́чься (от кого, чего), отчура́ться (от кого, чего);
а. ад сваі́х слоў — отре́чься от свои́х слов;
а. ро́днага ба́цькі — отре́чься (отчура́ться) от родно́го отца́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перакана́ны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад пераканаць.
2.узнач.прым. Цвёрда ўпэўнены ў чым‑н. Абодва мы былі перакананы, што пра нашы сустрэчы ніхто не ведае, асабліва бацькі.Лупсякоў.
3.узнач.прым. Непахісны, паслядоўны ў сваіх поглядах. Перакананы марксіст. □ Скарына быў перакананым абаронцам беларускай мовы і літаратуры.Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спа́дчыннік, ‑а, м.
Тое, што і наследнік. Андрэй стаў адзіным памочнікам у бацькі і спадчыннікам пакрыўленай хаціны, дзіравага хлеўчыка, у якім стаялі старая аднавокая кабыла ды карова Лысуха, і пунькі, што служыла адначасова і гумном.Хадкевіч.Нарадзіўся сын. Спадчыннік. Нарадзіўся Даніла, сын Акіма і ўнук Пятра, а праўнук Севярына і пранашчадак Глеба.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насле́довать
1.сов., несов. (что-л.) атры́мліваць у спа́дчыну; сов. атрыма́ць у спа́дчыну;
он насле́довал э́тот дом от отца́ ён атрыма́ў у спа́дчыну гэ́ты дом ад ба́цькі;
2.биол., несов. насле́даваць; сов. насле́даваць, унасле́даваць;
3.(кому-л.) несов., юр. мець пра́ва на спа́дчыну (пасля каго-небудзь); сов. атрыма́ць спа́дчыну (пасля каго-небудзь);
сын насле́дует отцу́ сын ма́е пра́ва на спа́дчыну пасля́ба́цькі;
он насле́довал своему́ дя́де ён атрыма́ў спа́дчыну пасля́ свайго́ дзя́дзькі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БАРБЕРЫ́НІ (Barberini) Рафаэль, італьянскі падарожнік 16 ст. У 1564 як прыватная асоба наведаў Маскву з рэкамендацыйным лістом ад англ. каралевы Лізаветы І да Івана IV Грознага. Вынікі паездкі выклаў у кнізе «Паведамленне аб Масковіі» (1565) у форме ліста да бацькі, дзе даў каштоўныя гіст. звесткі аб рас. гандлі, цэнах, гарадах, царскім і нар. побыце.
Тв.:
Рус.пер. — У кн: Сказания иностранцев о России в XVI и XVII в. СПб., 1843.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БА́РНАЙ (Barnay) Людвіг
(11.2.1842, Будапешт — 1.2.1924),
нямецкі акцёр і тэатр. дзеяч. Адзін з заснавальнікаў Нямецкага т-ра (1883) і кіраўнік Каралеўскага т-ра (1906—08; абодва ў Берліне), кіраўнік Прыдворнага т-ра ў Гановеры (1908—12). Акцёр-трагік. Асн. ролі: Гамлет, Атэла (аднайм. п’есы У.Шэкспіра), Вільгельм Тэль, Валенштайн («Вільгельм Тэль» і «Смерць Валенштайна» Ф.Шылера), Кін (аднайм. п’еса А.Дзюма-бацькі). Стварыў «Таварыства ням. супрацоўнікаў тэатра» (1871), прэзідэнтам якога быў да канца жыцця.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГО́ЛУБ Уладзімір Пятровіч
(н. 7.11.1953, г. Слуцк Мінскай вобл.),
бел. жывапісец. Скончыў Бел.тэатр.-маст.ін-т (1977). Сярод твораў: тэматычныя карціны «Роспач», «Плады-1», «Плады-2», «Пан» (усе 1992), серыі «Спакуса» (1992), «Птушкі, якія не лятаюць» (1993), «Месячны шлях» (1996); пейзажы «Ранні снег» (1983), «Кінутыя гнёзды» (1995); нацюрморты «Сухія кветкі» (1981) і інш.; партрэты бацькі (1980), князя Міндоўга (1990) і інш. Творчасць вылучаецца багатай вобразнасцю, яркай метафарычнай мовай.