БЕ́ЕВА Людміла Панцялееўна

(13.11.1926, с. Шчучча Варонежскай вобл., Расія),

рускі філосаф. Д-р філас. н. (1968), праф. (1970). Скончыла Маскоўскі ун-т (1950), працавала ў ім. З 1976 у Ін-це філасофіі Расійскай АН. Даследуе філас. праблемы чалавека, асобы і грамадства, дыялектыку сац. і індывідуальнага ў развіцці асобы, суадносіны дэтэрмінацыі і свабоды ў развіцці духоўнага свету чалавека, змест і структуру сац. асяроддзя асобы. У даследаваннях сац. быцця асобы асаблівую ўвагу засяроджвае на праблемах яе суб’ектыўнага свету, актыўнасці, творчай прыродзе і самастойнасці працэсаў станаўлення, выбару і пошукаў уласнага месца ў свеце, ролі ўнутр. дэтэрмінацыі развіцця. Даследуе таксама рус. філас. антрапалогію.

Тв.:

Человек: деятельность и общение. М., 1978;

Общественный прогресс и гуманизм. М., 1985;

Человек как высшая ценность и главное богатство общества. М., 1991.

т. 3, с. 317

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

клі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выражае заклік, загад і розныя пачуцці. Клічны сказ. Клічная інтанацыя.

2. Які выражае зварот да асобы, прадмета (пра форму, склон назоўніка). Клічны склон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Pfründe

f -, -n

1) прыхо́д; дахо́д духо́ўнай асо́бы ад прыхо́ду

2) дахо́днае ме́сца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

раху́нак, -нку і -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. -нка. Дакумент з указаннем належнай сумы грошай за адпушчаны тавар ці выкананую работу.

Р. за міжгароднія перагаворы.

2. -нку. Дакументальна аформленае права асобы або ўстановы, арганізацыі праводзіць праз банк розныя грашовыя аперацыі; дакумент, які дае такое права і адлюстроўвае стан фінансавых разлікаў, наяўнасць грашовых укладаў.

Адкрыць р. у банку.

3. -нку. Падлік даходаў і расходаў.

Падвесці р. зробленых за тыдзень расходаў.

4. -нку, перан. Узаемныя прэтэнзіі, крыўды, незадавальненні.

У мяне з ім асобы р.

○

Асабовы рахунак — рахунак у банку, адкрыты на пэўную асобу.

Бягучы рахунак — рахунак укладчыка ў банку

|| прым. рахунко́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сакрата́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Асоба, якая вядзе справаводства, канцылярыю ўстановы або перапіску і справы прыватнай асобы.

Асабісты с.

2. Асоба, што піша пратакол схода.

3. Выбарны кіраўнік арганізацыі.

Генеральны с.

ААН.

4. Адказная асоба, якая вядзе арганізацыйна-выканаўчую работу.

Вучоны с. інстытута.

|| прым. сакрата́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўдые́нцыя

(лац. audientia = слуханне)

афіцыйны прыём у высокапастаўленай асобы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

і́грэк, ‑а, м.

1. Назва перадапошняй літары (y) лацінскага алфавіта.

2. Невядомая велічыня, якая абазначаецца гэтай літарай (побач з літарамі x, z). // Умоўнае абазначэнне невядомай або знарок не названай асобы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рэзідэ́нцыя ’месца, дзе пастаянна знаходзіцца ўрад, або асобы, якія займаюць высокія адміністрацыйныя пасады’ (ТСБМ). Ст.-бел. резыденцыя ’месца пастаяннага знаходжання прадстаўніка ўлады’ < ст.-польск. rezydencyja < с.-вяк.-лац. residentia (Булыка, Лекс. запазыч., 33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы, вас, вам, вас, ва́мі, аб вас, адз. ты; займ. асаб. 2 ас. мн.

Ужыв. пры звароце да некалькіх асоб, а таксама як форма ветлівага звароту да адной асобы.

◊

На вы (гаварыць, быць з кім-н. і пад.) — пра адносіны паміж людзьмі, калі гавораць адзін другому «вы», а не «ты».

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

све́дчанне, -я, н.

1. Паведамленне асобы пра тое, сведкай чаго яна была.

Па сведчанні старажылаў, гэты млын тут стаяў даўно.

2. Факты і рэчы, што з’яўляюцца пацвярджэннем чаго-н.

Гэтыя лічбы — с. пра добрыя поспехі.

3. Дача паказанняў на судзе.

Праўдзівае с.

4. Афіцыйнае пацверджанне сапраўднасці чаго-н.

С. медыцынскай камісіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)