Verbum

блака́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, блака́д, ж.

1. Акружэнне горада, крэпасці, войск праціўніка з мэтай адрэзаць ад навакольнага свету або знішчыць, а таксама ізаляцыя якой-н. дзяржавы.

Б.

Ленінграда.

Эканамічная б.

2. Выключэнне функцый якога-н. органа або сістэмы арганізма (спец.).

Навакаінавая б.

|| прым. блака́дны, -ая, -ае.

во́бад, -а, М -дзе, мн. абады́, -о́ў, м.

1. Вонкавая частка кола, на якую нацягваецца шына.

2. Частка некаторых прадметаў, прыстасаванняў у выглядзе кольца, авала.

В. блока.

В. тэніснай ракеткі.

|| памянш. абадо́к, -дка́, мн. -дкі́, -дко́ў, м.

|| прым. або́дны, -ая, -ае, абадо́вы, -ая, -ае і абадо́чны, -ая, -ае.

зад, -а, М -дзе, мн. зады́, -о́ў, м.

1. Задняя частка чаго-н.; проціл. перад.

З. матацыкла занесла на павароце.

2. Задняя частка тулава, таз.

Тоўсты з.

Даць каму-н. пад з. (таксама перан.: груба прагнаць; разм.).

3. мн. Тое, што даўно вывучана ці ўсім вядома (разм.).

Паўтараць зады.

з’е́хацца, з’е́дуся, з’е́дзешся, з’е́дзецца; з’е́дзься; зак.

1. Едучы, сустрэцца, сутыкнуцца.

З. на ростанях.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сабрацца ў адно месца, прыехаўшы з розных месц (пра многіх).

На вяселле з’ехалася ўся радня.

|| незак. з’язджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. з’езд, -у, М -дзе, м. (да 2 знач.).

пераспа́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́; зак.

1. што і бездап. Перабыць які-н. час у стане сну; пераначаваць, правесці ноч дзе-н.

П. у суседзяў.

Пераспім, а раніцай — у дарогу.

2. Праспаць больш, чым трэба (разм.).

3. каго. Праспаць даўжэй за каго-н.

П. усіх.

аптэ́ка, -і, ДМ -тэ́цы, мн. -і, -тэ́к, ж.

Установа, дзе па рэцэптах урачоў робяцца і адпускаюцца лякарствы, а таксама прадаюцца гатовыя лякарствы, санітарна-гігіенічныя, касметычныя і інш. прадметы.

◊

Як у аптэцы (разм., жарт.) — вельмі дакладна.

|| прым. аптэ́карскі, -ая, -ае і аптэ́чны, -ая, -ае.

Аптэкарскія тавары.

Аптэчная шафа.

сканда́льны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца скандалам (у 1 знач.), які ганьбіць каго-н.

Скандальная гісторыя.

2. Які пастаянна робіць скандалы (у 2 знач.).

Скандальная асоба.

С. характар.

3. Які мае адносіны да скандалу.

С. дзень.

Скандальная хроніка газет (дзе апісана што-н. ганебнае).

|| наз. сканда́льнасць, -і, ж.

стэнд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Шчыт, стойка, на якія выстаўляюцца прадметы для азнаямлення.

Стэнды з кнігамі.

2. Спецыяльная ўстаноўка для зборкі і выпрабавання машын.

Кантрольна-праверачны с.

3. Спецыяльна абсталяванае месца для спартыўнай і вучэбнай стральбы шротам па мішэнях-талерачках.

|| прым. стэ́ндавы, -ая, -ае.

субстра́т, -у, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Тое, што ляжыць у аснове якіх-н. утварэнняў, з’яў.

Мінеральны с. глебы.

2. Пажыўнае асяроддзе, дзе развіваюцца якія-н. арганізмы.

3. Элементы мовы папярэдняга насельніцтва дадзенай тэрыторыі, якія захаваліся ў мове прышэльцаў.

Кельцкі субстрат.

|| прым. субстра́тны, -ая, -ае.

схо́вішча, -а, мн. -ы, -ішч і -аў, н.

1. Памяшканне для захоўвання, зберагання чаго-н.

С. бібліятэкі.

2. Месца, дзе можна схавацца, захінуцца ад каго-, чаго-н.

С. ад дажджу і ветру.

3. Спецыяльна абсталяванае памяшканне, збудаванне для ўкрыцця ад снарадаў, бомб, атрутных рэчываў.

4. Схованка (у 2 знач.).