Пераста́ча, трэстамі ’перахват’ (саліг., Нар. словатв.), рус. пск., цвяр. перестачиться ’супраціўляцца, упірацца’. Да пера- і стачыць (гл.) ці пера і стаць (< -statja).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плывуне́ц ’ранні баравік’ (уздз., мсцісл., Нар. словатв.). Да плыць, выплыва́ць (гл.). Матывацыя: баравікі з’яўляюцца тады, калі каласуе жыта = ’выплывае” ў трубку”’ (тамсама).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плясці́ Ілгаць, нагаворваць’ (Шат.; міёр., З нар. сл.), ’плесці што-небудзь’, ’віць гняздо’ (Сл. ПЗБ), плесць плесці (карункі)’ (Бяльк.). Гл. пле́сці ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пся́рня ’асобнае памяшканне для сабак’; ’сабакі, мноства сабак’ (Нас., Байк. і Некр.; мсцісл., З нар. сл.; ТСБМ, ТС). З польск. psiarnia ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ражы́на ’кветка ружы’ (Нар. Гом.). Слова ўтворана ад ро́жа ружа’ (гл.) з дапамогай суфікса ‑ын‑а са значэннем адзінкавасці, як гарошына, але́шына.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Распаця́ківаць ’марудзіць, доўга разважаць услых, перш чым зрабіць што-небудзь’ (ветк., Ск. нар. мовы). Няясна; магчыма, да цяка́ць, ціка́ць ’высочваць, шукаць’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́схрыст ’месца, дзе расхрыстваецца ці расхрысталася адзежа’ (ТСБМ, Нар. Гом.), укр. росхри́стя ’які ходзіць з непакрытымі адзежай грудзьмі’. Да расхрыста́ць, расхрыста́цца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сара́ч ’сукно з горшага гатунку воўны’ (стол., Нар. лекс.; Сл. Брэс.). Ад серы (гл. шэры) з суф. ‑ач; назва па колеру тканіны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ске́псціць ‘схібіць, памыліцца’, ске́псьціцца ‘блажэць, пагаршацца’ (Ласт., Некр. і Байк.), ске́псіцца ‘сапсавацца’ (Касп.), ске́пціцца ‘тс’ (карэліц., Нар. словатв.). Да кепскі, кепска (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Склю́ндра ‘скупяндзя; пляткарка’ (брэсц., Нар. лекс.). Няясна, магчыма, ад склюд, склют ‘жмінда’ (гл.) з экспрэсіўнай суфіксацыяй. Параўн. укр. шлю́ндра ‘неахайная жанчына; шлюха’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)