Verbum

анлайнавы слоўнік

haul

[hɔl]

v.t.

а) цягну́ць, валачы́

б) пераво́зіць

2) мяня́ць кіру́нак (пра парапла́ў, ве́цер)

3) мяня́ць кіру́нак свае́ дзе́йнасьці

1) ця́га f.; выця́гваньне (не́рата)

2) пераво́з -у m., пераво́зка f.

3) здабы́ча f.; то́ня f. (уло́ў ад аднаго́ за́кіду не́рата)

4) informal трафе́й -я m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

affinity

[əˈfɪnəti]

n., pl. -ties

1) сымпа́тыя f., нахі́л -у m., ця́га f.

an affinity for dancing — нахі́л да та́нцаў

2) сымпа́тыя f. (асо́ба)

3) свая́цтва n., ро́днасьць f.

4) падабе́нства n., блі́зкасьць f.

the affinity of culture, language — блі́зкасьць культу́ры, мо́вы

5) Biol. сяме́йнае падабе́нства

6) Chem. хімі́чная ро́днасьць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

спаку́са, ‑ы, ж.

1. Тое, што вельмі вабіць чалавека, выклікае неадольнае жаданне, спакушае; цяга да чаго‑н., жаданне ўладаць чым‑н. спакуслівым. Гэта была адзіная слабасць обер-лейтэнанта: добра выпіць і смачна закусіць. Іншых спакус для яго не існавала. Шамякін. Цягне цябе ў краму зайсці, а ты не здаўся на спакусу, прайшоў міма. Пянкрат. І хоць Курыльчык змаркоціўся па дому, але завітаць да сябра спакуса была таксама немалая. Пальчэўскі. // Тое, што мае прыемны выгляд, захапляе прыгажосцю, выклікае апетыт і пад. За чыстым шклом — спакуса павароў І мара гаспадын[ь] клапатлівых — Начышчаныя лысіны сыроў, Наслоенае масла, яйкі, слівы. Панчанка. // Тое, што ўзбуджае інтымнае пачуццё. А ў гурал[ь]кі Позірк палкі, Ўсмешка са спакусаю. Маладая, З плеч спадаюць Два патокі русыя... Барадулін.

2. Схіленне да інтымнай блізкасці; прывабліванне. І самая першая весялуха, зводніца на спакусу была Зіна Гайдук. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Марка́ч ’баран-вытворнік’ (ТСБМ, Янк. 1, Кліх, Шат., Касп., Сцяшк., Чач., Дразд., Бір. Дзярж.; мін., Растарг., Да характ.; вілен., гродз., мін., Нас.; КЭС, лаг., мазыр., З нар. сл.; стол., Нар. лекс.; лід., беласт., Сл. ПЗБ, Бел.-рус. ізал., 32), моркоту́н, маркіту́н ’тс’ (ТС, Сцяц.), укр. с.-палес. мурка́ч ’тс’ (Бел.-укр. ізал.), мъркаціньня ’козы’; марката́ць, моркота́ць, мыркота́тэ, моркіта́ть, моркота́ты ’палавая цяга ў авечак’ (драг., КЭС; гродз., бяроз., Шатал.; кобр., Нар. лекс.; гродз., беласт., Сл. ПЗБ; Сцяшк. Сл., ТС), ’утвараць характэрныя гукі (пра барана-вытворніка)’ (віл., Сл. ПЗБ); маркіта́ць, моркотова́цца ’быць у стане цечкі, паляваць (пра авечку)’, маркітава́ць ’патрабаваць злучкі’ (зэльв., Жыв. сл.; ТС, Сцяшк.), (перан.) марката́ць, мірката́ць, мярката́ць ’бляяць (аб авечцы, ягняці)’ (Бяльк., Яруш.; віц., докш., ДАБМ, к. 302). Прасл. mьrkačь (гл. Трубачоў, О составлении прасл. слов. — V съезд слав., 181). Да маркаль (гл.). Аналагічна ўтвораны серб.-харв. мр̀кач ’казёл’, mrkačić ’рыба-самец’, мр̀кеш ’баран’. Дзеяслоў і яго дэрываты ўтвораны ад назоўніка ⁺mъrkotъ ’гукі, якія выдае баран у час цечкі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

pasja

pasj|a

ж.

1. страсць, запал, цяга, захапленне; жарсць;

lubić co ~ami — моцна (шчыра) што любіць;

2. раз’юшанасць, разлютаванасць, шаленства;

doprowadzić do ~i — давесці да шаленства;

szewska ~a — вышэйшая ступень раз’юшанасці; шал

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

pociąg, ~u

м.

1. цягнік;

pociąg bezpośredni — прамы цягнік;

pociąg towarowy — таварны цягнік;

pociąg pośpieszny — скоры (хуткі) цягнік;

pociąg podmiejski — прыгарадны цягнік;

jechać ~iem — ехаць цягніком;

2. do kogo/czego цяга; ухіл, схільнасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

платані́зм

[ад гр. Platon = імя старажытнагрэчаскага філосафа (427—347 да н.э.)]

1) ідэалістычнае філасофскае вучэнне старажытнагрэчаскага філосафа Платона і яго паслядоўнікаў, заснаванае на тым, што рэальны зменлівы свет прыродных рэчываў з’яўляецца толькі слабым адлюстраваннем нязменнага свету вечных ідэй;

2) адсутнасць пачуццёвасці, чыста духоўная цяга да чаго-н.;

3) перан. адсутнасць якіх-н. практычных мэт, нерэальнасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

urge

[ɜ:rdʒ]

v.t.

1) паганя́ць, (on) падганя́ць

The rider urged on his horse with a whip and spurs — Ве́ршнік падганя́ў каня́ пу́гай і шпо́рамі

2) угаво́рваць, намаўля́ць, наляга́ць

They urged him to stay — Яны́ ўгаво́рвалі яго́ заста́цца

3) дамага́цца, дабіва́цца

Motorists urged better roads — Аўтамабілі́сты дамага́ліся ле́пшых даро́гаў

ця́га f., і́мпульс -у m., мо́цнае жада́ньне, пра́га f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

bent

[bent]

v., p.t. and p.p. of bend

adj.

1) сагну́ты, крывы́; нагну́ты, пахі́лены

2) Figur. накірава́ны, нава́жаны; зь вялі́кім нахі́лам

He is bent on going home — Ён накірава́ўся е́хаць дамо́ў

нахі́л -у m., ця́га, схі́льнасьць f.

[bent]

1) мятлі́ца f. (трава́)

2) пы́рнік -а m.

3) сьцябло́ травы́

4) Archaic верасаві́ньне n., пустэ́ча f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

нахі́л, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. нахіліць — нахіляць і нахіліцца — нахіляцца.

2. Пастава цела пад вуглом паміж гарызантальнай і вертыкальнай плоскасцю; нахільная пастава. Па нахілу бяроз відаць, што над краінай ідзе бура — моцны ўсходні вецер. Клімковіч. // Спец. Востры вугал, які ўтвараецца якой‑н. плоскасцю з гарызонтам.

3. Схіл, спуск, пакатая паверхня. Асабліва было цяжка беднаму слану, бо для такой гары кожны нязначны нахіл многа значыць. Маўр. Нахіл быў круты, і прафесар бачыў з акна роўныя верхавіны нізкіх садовых дрэў і над імі, у канцы, рад высокіх ліп. Галавач. Машыну заправілі гаручым, шафёр паспрабаваў, як працуе дызель, і аўтамабіль пачаў павольна апускацца ўніз па нахілу канвеера. Пальчэўскі.

4. перан. Прыхільнасць, схільнасць, цяга да чаго‑н. Гэта быў чалавек больш спакойны і ўраўнаважаны, які, тым не менш, выяўляў пэўны нахіл да газетнай работы. Навуменка. [Бядуля:] — [Максім Багдановіч] першы напісаў аб маёй творчасці артыкул у «Нашай ніве», першым заўважыў мой нахіл у творчасці да народнай казачнасці. Хведаровіч. // Схільнасць да чаго‑н., наяўнасць якіх‑н. задаткаў. Нахіл да прастудных захворванняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)