по́йма, ‑ы, ж.
Частка рачной даліны, якая затапляецца вадой у час разліву. У поймах пачынае зелянець трава і лаза, спрабуюць галасы жабы. Лупсякоў. Пойма ў.. [Прыпяці] шырокая, балоцістая.., з паплавамі і драбналессем. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умя́цца, умнецца; пр. умяўся, умялася; зак.
1. Стаць умятым, уціспутым у што‑н., куды‑н. Умялася трава ў зямлю пад коламі трактара.
2. Стаць шчыльным ад сціскання, прымінання. Мокры жвір умяўся пад ботамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мокрышча ’скошаная трава’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Семантычна няясна. Да мокры (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зе́лле ’травы’. Рус. зе́лье уст. ’травы’, суч. ’настой на травах’, прастамоўн. ’гарэлка, тытунь’, уст. ’порах’, укр. зілля ’травы’, ’настой, тытунь, гарэлка’, ’непрыемныя людзі’. Польск. ziele ’травы’, ’лекавыя травы’, серб.-луж. zelo, zele, палаб. zilĕ ’трава’, чэш. zelí капуста’, уст. ’трава’, славац. дыял. zelie ’капуста’, славен. zę́lje ’капуста’, ’трава (у наменклатурных складаных назвах), серб.-харв. зе̑ље ’зелле’ назвы некаторых ядомых раслін (капуста, шчаўе і інш.), балг. зѐле ’капуста’, макед. зелје ’шпінат’ (а таксама іншая зеляніна). Ст.-слав. зелиѥ ’расліна’. Ст.-рус. зелие, зелье ’трава, расліна’, ’лекавыя травы’, ’атрута’, ’порах’, ’прыправы’. Прасл. *zel‑ьje з тым жа коранем *zel‑ < і.-е. *gʼhl, што ў зялёны (гл.) і зборным суфіксам ‑ьje. Параўн. літ. žolė, лат. zâle ’трава, зелле’. Шанскі, 2, З, 85; Фасмер, 2, 92–93; Праабражэнскі, 1, 248–249; Траўтман, 365; БЕР, І, 631.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рася́ны, ‑ая, ‑ае і расяны́, ‑а́я, ‑о́е.
Які мае адносіны да расы. Расяная кропля. // Пакрыты расой; росны. Расяная трава. □ Асцярожна ступаў [Бамбала] па мяккай расянай сцежцы. Карамазаў. // Які адбываецца ў час выпадзення расы. Расяное вымочванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
grass [grɑ:s] n.
1. трава́;
Keep off the grass.(надпіс) Па газо́нах не хадзі́ць!
2. slang марыхуа́на, «тра́ўка»
♦
not let the grass grow under your feet не адкла́дваць то́е, што трэ́ба зрабі́ць за́раз
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
scorch [skɔ:tʃ] v.
1. абпа́льваць; прыпа́льваць; падсма́льваць;
I scorched my shirt when I was ironing. Я прыпаліў кашулю прасам.
2. высу́шваць; спа́льваць;
The grass looked scorched after the heat. Трава выглядала высахлай пасля спякоты.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ві́храва трава ’расліна астрагал, Astragalus glycyphyfllus’ (Кіс.). Рус. смал. вихрева трава ’тс’. Відавочна, да ві́хар, віхр, але канкрэтныя матывы намінацыі няясныя, магчыма, таму, што гэтыя расліны з тонкім сцяблом і складаным лісцем часта пераблытваюцца; параўн. рус. вихорево гнездо ’сплеценыя віхрам у клубок галінкі бярозы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Купа́віца ’трава, што расце ў балоце на купінах’ (ТС, Нар. лекс.). Гл. купава.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
се́на, ‑а, н.
Скошаная і высушаная трава, якая ідзе на корм жывёле. Стог сена. □ Непадалёк ад дарогі чарнела капа сена. Скрыган. [Засмужац] завёў каня ў хлеў, у зацішку рассядлаў, падкінуў яму сена і тады ўвайшоў у хату. Мележ. // Трава, прызначаная для нарыхтоўкі такога корму. За працу майстры атрымліваюць лес для будовы, косяць сена на пагранічных лугах. Брыль.
•••
Колам і сена травіць гл. травіць.
Сабакам сена косіць гл. касіць 1.
Як іголка ў стозе сена гл. іголка.
(Як) сабака на сене гл. сабака.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)