overshadow [ˌəʊvəˈʃædəʊ] v.
1. адкі́дваць цень, зацяня́ць (таксама перан.);
The rose bush was overshadowed by large trees. Куст руж зацянялі вялікія дрэвы;
She was always overshadowed by her husband. Яна заўсёды знаходзілася ў цяні свайго мужа.
2. азмро́чваць (падзею, настрой, перамогу і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
учапі́цца сов.
1. ухвати́ться, уцепи́ться;
у. рука́мі за куст — ухвати́ться (уцепи́ться) рука́ми за куст;
2. (цепко схватиться за что-л.) вцепи́ться;
у. адзі́н аднаму́ ў валасы́ — вцепи́ться друг дру́гу в во́лосы;
3. зацепи́ться;
лёска ўчапі́лася — ле́ска зацепи́лась;
4. (о телеге и т.п.) заде́ть; застря́ть;
5. увяза́ться;
ён за мной ~пі́ўся — он за мной увяза́лся;
6. перен. ухвати́ться;
у. за ду́мку — ухвати́ться за мысль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
*Раскярэ́ша, розкере́ша ’няхлюя, мурза’ (пруж., Непакупны, Связи, 194–195), ’маруда’ (іван., там жа), укр. дыял. ’крываногі’, ’развілка на сасне’. Параўноўваецца (там жа) з літ. kerė́ža ’разгалістае дрэва, куст’, прэфіксальная форма ў выніку кантамінацыі названай формы з славянскай лексемай тыпу укр. розкоря́ка, гл. раскарака. У якасці зыходнай формы фанетычна бліжэй літ. kereišà ’няўклюда, нязграбны чалавек’, гл. керайша. Параўн. Лаўчутэ, Балтизмы, 67.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
brier
I [braɪr]
n.
1) калю́чы куст (напр. шыпшы́на, ажы́ньнік)
2) за́расьнік -у m. (з такі́х кусто́ў)
II [braɪr]
n.
1) э́рыка f. (бе́лае дрэ́ўца)
2) лю́лька для курэ́ньня (з ко́раня э́рыкі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
арэ́х, -а і -у, мн. -і, -аў, м.
1. -а. Плод некаторых дрэў, кустоў з ядомым ядром у цвёрдай шкарлупіне.
Кедравыя арэхі.
Какосавы а.
Смачны жабе а., ды зубоў бог не даў (прыказка).
2. -у. Дрэва, куст, якія даюць такія плады, а таксама цвёрдая драўніна, што ідзе на сталярныя вырабы.
Мэбля з арэху.
◊
Пад арэх вырабіць (разм.) — зрабіць што-н. вельмі добра.
Зарабіць на арэхі — пра вымову, пакаранне.
|| памянш. арэ́шак, -шка, мн. -шкі, -шкаў, м. (да 1 знач.).
|| прым. арэ́хавы, -ая, -ае.
А. стол.
А. торт (з арэхамі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
затану́ць, ‑тану, ‑тонеш, ‑тоне; зак.
Пайсці, апусціцца на дно ракі, возера, мора і пад.; патануць. Карабель затануў. □ Куст, вырваны.. з зямлі, раптам паплыў на сярэдзіну і там затануў. Лупсякоў. Ці то паром быў перагружаны, а можа проста няспраўны, але ён затануў. Васілеўская. // Загінуць, апусціўшыся ў ваду; утапіцца. На вачах у мяне байдарка і пяць паляўнічых затанулі. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лазі́на, ‑ы і лазіна́, ‑ы́, ж.
Сцябло або галінка лазовага куста. З гушчару вылез стары гадоў сямідзесяці, узброены адным сцізорыкам ды зрэзанай лазінай. Шамякін. // Абл. Лазовы куст. Варановіч сеў на травяністую броўку пад разгалістай лазінай, апусціўся за ім і Шалюта. Дуброўскі. // Лазовы дубец. Наганяць каня лазінай. Пугаўё з лазіны. □ [Ціток] згамтаў .. [паддзёўку] у камяк, перавязаў кручанай лазіной і панёс. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мімо́за, ‑ы, ж.
1. Трапічная расліна (дрэва, куст і інш.) сямейства мімозавых, некаторыя віды якой згортваюць лісцікі пры дотыку да іх. // перан. Пра надзвычай крыўдлівую, сарамлівую асобу. «Які ты непрыгожы! — аднойчы ўсклікнула .. [маці]. — І мужчынскай цвёрдасці ў цябе няма. Як мімоза якая... Цяжка табе будзе жыць». Навуменка.
2. Від акацыі з дробнымі жоўтымі, сабранымі ў мяцёлачку кветачкамі.
[Ад грэч. mimos — пераймальнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мо́ўчкі, прысл.
1. Нічога не гаворачы. Чалавек стаяў моўчкі, разгублена цёр шыю. Новікаў. Вера слухала .. [Анісіма] моўчкі, не перастаючы збіраць ягады. Сачанка.
2. перан. Не пратэстуючы, пакорліва, маўкліва. Моўчкі скарыўся лёсу, Моўчкі цярплю хваробу. Жычка. Усе сядзелі моўчкі, бо надзеі на вызваленне ўжо не было. Федасеенка.
3. перан. Паціху, тайком. Схаваўшыся за куст, Грышка моўчкі наглядаў за сваім сябрам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падле́зці, ‑лезу, ‑лезеш, ‑лезе; зак.
1. Залезці пад што‑н.; прабрацца куды‑н. паўзком. Падлезці пад мост. □ Таня асцярожна падлезла пад куст, лягла на дно ямы і старанна прыкрылася, нахіліўшы над сабой галінкі. Зуб. Падлезшы пад нізка асеўшае крыло самалёта, я пачаў хутка разграбаць снег. Шамякін.
2. Разм. Падступіцца, наблізіцца да чаго‑н. Бэз падлез пад самае акно. Скарынкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)