праўдзі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць праўдзівага; схільнасць гаварыць, выказваць праўду. З глыбокай праўдзівасцю малюе Янка Купала перспектыву беспрасветнага жыцця працоўнага чалавека пры капіталізме. Івашын. Праўдзівасць чалавечага характару ў рэалістычным мастацтве дапаўняецца і праўдзівай характарыстыкай грамадскага жыцця. Конан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыхваці́ць, ‑хвачу, ‑хваціш, ‑хваціць; зак., каго-што.

Тое, што і прыхапіць. Пад снегам адпрэла Жытцо за зіму; Прыхваціла, з’ела Спёка ярыну. Купала. — Я прыхвачу сваё піяніна, — летуценна сказала Ірына, — або на першы выпадак вазьму акардэон. Сапрыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскве́ціцца і расквяці́цца, ‑меціцца; зак.

Убрацца ў яркія колеры, у што‑н. рознакаляровае. Вуліцы расквеціліся развітальным золатам бяроз і асін. Шахавец. Змяце інтэрвентаў навалу, Змяце мецяжы гнеў народны; Расквецяцца долы і скалы, Іспанія будзе свабоднай! Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ця́жанька, прысл.

1. Вельмі цяжка. Цяжанька несці. □ Цяжка, цяжанька ўздыхнула Бедная жанчына. Колас.

2. безас. у знач. вык. Пра дрэнны фізічны стан, пачуцці болю, стомы і пад. [Марыля:] Ах, як жа цяжанька! Падай мне вады, Данілка. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гусля́р, ‑а; мн. гусляра, ‑оў; м.

Музыкант, які іграе на гуслях, а таксама пясняр, які спявае пад звон гусляў. Акалічны народ гуслі знаў гусляра, Песня-дума за сэрца хапала. Купала. Дружна маладзіцы Песні запяваюць, Гусляры іграюць. Пушча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акалі́чны, ‑ая, ‑ае.

Уст. паэт. Тое, што і навакольны. Акалічны народ гуслі знаў гусляра: Песня-дума за сэрца хапала. Купала. Святочны трэба было выбраць дзень, Каб на аблаву з акалічных сёл Магло сыйсціся як найбольш, людзей. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

драпе́жніцтва, ‑а, н.

1. Паяданне драпежнікамі іншых жывёлін.

2. перан. Паводзіны і прыёмы, уласцівыя драпежніку (у 2 знач.). Купала паказвае цэлую галерэю прадстаўнікоў капіталістычнага драпежніцтва. Івашын.

3. Драпежніцкія адносіны да чаго‑н.; браканьерства. Драпежніцтва ў лоўлі рыбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтэрпрэта́цыя, ‑і, ж.

Кніжн. Тлумачэнне, раскрыццё сэнсу чаго‑н. Інтэрпрэтацыя закона. Інтэрпрэтацыя тэксту. Інтэрпрэтацыя абрадавага фальклору. // Творчае раскрыццё вобраза або музычнага твора выканаўцам. Янка Купала дасягаў большага майстэрства перакладу, калі спалучаў пераклад з сваёй паэтычнай інтэрпрэтацыяй. Палітыка.

[Ад лац. interpretatio — растлумачванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камба́йн, ‑а, м.

Складаная машына, якая адначасова выконвае работу некалькіх машын або механізмаў. Збожжаўборачны камбайн. Сіласаўборачны камбайн. Горны камбайн. Самаходны камбайн. Тэкстыльны камбайн замяняе прадзільную, круцільную і сушыльную машыну. □ Цапы на сяле заглушыўшы, Бушуе камбайн-малатарня. Купала.

[Англ. combine.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малява́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Рысаваны. Бажкам не веру маляваным, Што мажуць фарбай маляры. Купала.

2. Пафарбаваны. Дзверы былі толькі прычынены. За імі быў калідорчык з маляванай падлогай. Чорны. Алоўкі з маляванымі кантамі былі вялікім Лаўрыкавым багаццем. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)