Калу́мбія ж
1. Kolúmbi¦en n -s (дзяржава);
2. Colúmbiadistrikt m -s (акруга, ЗША);
3. Columbia [kə´lambĭə] Ríver [-v-] m - i -s (рака, Канада)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сацыялісты́чны в разн. знач. социалисти́ческий;
~ная рэвалю́цыя — социалисти́ческая револю́ция;
~ная дзяржа́ва — социалисти́ческое госуда́рство;
~ныя ўто́піі — социалисти́ческие уто́пии;
~ныя па́ртыі — социалисти́ческие па́ртии;
○ с. ўклад жыцця́ — социалисти́ческий о́браз жи́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
канфедэра́т
(лац. confoederatus = які ўваходзіць у аб’яднанне)
1) арганізацыя або дзяржава, якія ўваходзяць у склад канфедэрацыі 1;
2) удзельнік канфедэрацыі ў феадальнай Польшчы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ба́цюхна, ‑ы, м.
1. Разм. Ужываецца звычайна пры звароце з пашанай да каго‑н.
2. Ласкава-фамільярны зварот да каго‑н. Ленін горача запярэчыў Пятроўскаму: — Вы забываецеся, бацюхна, што мы ўжо Савецкая дзяржава. Мяжэвіч.
•••
Бацюхны (мае)! (у знач. выкл.) — выражае здзіўленне, спалох. [Салдат:] — Сынок! Мой сынок! Як жа так?.. Няўжо не пазнаеш? А вырас — бацюхны!.. Сапраўдны мужчына. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каланія́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да калоніі (у 1 знач.). Каланіяльныя народы. Каланіяльная экспансія. // Які з’яўляецца калоніяй. Каланіяльныя краіны. Каланіяльныя землі. // Звязаны з уладаннем калоніямі. Каланіяльная палітыка. Каланіяльная сістэма імперыялізму. Каланіяльны характар эканомікі. Каланіяльны прыгнёт. // Які мае калоніі. Каланіяльная дзяржава.
2. Які жыве калоніямі (у 4 знач.). Каланіяльныя паліпы. Каланіяльныя водарасці.
•••
Каланіяльныя войны гл. вайна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
край
1. Радзіма, наша дзяржава, Савецкая Айчына (БРС). Тое ж дзяржа́ва, родзіна, радзі́ма, радзі́на (Слаўг.).
2. Вобласць, раён (Меж., Рэч., Слаўг., Стаўбц.).
3. Вялікі абшар зямлі, лесу (Слаўг.).
4. Ускраіна лесу, поля, лугу (Жытк., Кузн. Касп., Паст., Палессе Талст., Слаўг., Смарг., Стаўбц., Стол.).
5. Канец вёскі (БРС).
6. Бераг, абрыў (БРС).
7. Ніз, падэшва гары, узгорка (Кап.).
8. Месца нараджэння і жыцця (Навагр., Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
метрапо́лія
(гр. metropolis, ад meter = маці + polis = горад)
дзяржава ў адносінах да калоній, якімі яна валодае.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Ліўрэя ’фірменная адзежа швейцараў, лакеяў, фурманаў’ (ТСБМ). Запазычана з рус. ливрея ’тс’, якое з франц. livrée ’тс’, першапачаткова — ’адзежа, якую дзяржава і высокая шляхта выдавалі свіце’ < франц. livrer ’выдаваць’ < с.-лац. liberāre ’тс’. Аднак пры пасрэдніцтве франц. livrée і ісп. librea яшчэ ў XIII ст. слова пранікла ў ням. дыялекты і ў форме Liberei ’спецыяльная форма для прыслугі’ трапіла ў ст.-польск. мову (liberyja, XVI ст.), адтуль у ст.-бел. у выглядзе либерия ’ліўрэя’ (XVII ст.). Больш падрабязна гл. Фасмер, 2, 494; Слаўскі, 4, 219–220; Булыка, Запазыч., 107.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
totalny
totaln|y
1. татальны; усеагульны; поўны;
wojna ~a — татальная вайна;
2. таталітарны;
państwo ~e — таталітарная дзяржава
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
уніта́рны
(фр. unitaire, ад лац. unitas = адзінства)
аб’яднаны, адзіны, які ўтварае адно цэлае (напр. у-ая дзяржава).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)