гавары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -во́рыцца; незак.

Выказвацца, расказвацца, паведамляцца, вымаўляцца, выгаворвацца.

На сходзе многа гаварылася пра дысцыпліну.

Сёння дрэнна гаварылася.

◊

Як гаворыцца — як прынята гаварыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пішча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; незак.

Рабіць піск; гаварыць пісклівым голасам.

Пішчалі птушаняты.

|| аднакр. пі́снуць, -ну, -неш, -не; -ні і пі́скнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

праўдзі́вы, -ая, -ае.

1. Які выражае праўду.

Праўдзівая аповесць.

Праўдзіва (прысл.) расказваць.

2. Які любіць гаварыць праўду, імкнецца да праўды.

П. чалавек.

П. характар.

|| наз. праўдзі́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

тарахце́ць, -хчу́, -хці́ш, -хці́ць; -хці́м, -хціце́, -хця́ць; -хці́; незак. (разм.).

1. Утвараць рэзкія раскацістыя гукі.

Матор тарахціць.

2. перан. Хутка, гучна, несупынна гаварыць; балбатаць.

|| наз. тарахце́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шапта́ць, шапчу́, шэ́пчаш, шэ́пча; шапчы́; незак.

Гаварыць шэптам.

Ш. на вуха каму-н. Ш. малітвы.

|| аднакр. шапну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. шапта́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

труі́зм

(англ. truism)

агульнавядомая, збітая ісціна (напр. гаварыць труізмы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

vorbéireden

vi

aneinánder ~ — гавары́ць, перапыня́ючы [не слу́хаючы] адзі́н аднаго́

an etw. (D) ~ — гавары́ць не па тэ́ме

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

гаварэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. гаварыць (у 1, 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выба́члівы, ‑ая, ‑ае.

Які выказвае выбачэнне, з выбачэннем. Гаварыць выбачлівым тонам. Выбачлівая ўсмешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакла́ўшы,

Дзеепрысл. зак. ад пакласці.

•••

Паклаўшы руку на сэрца — шчыра, чыстасардэчна (гаварыць, прызнацца).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)