splendid
[ˈsplendɪd]
adj.
1) бліску́чы
a splendid victory — бліску́чая перамо́га
2) пы́шны, велікапы́шны; цудо́ўны
a splendid palace — велікапы́шны пала́ц
a splendid sunset — цудо́ўны за́хад со́нца
3) ве́льмі до́бры; выда́тны
a splendid chance — выда́тная наго́да
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АКУТАГА́ВА Руноскэ
(1.3.1892, Токіо — 24.7.1927),
японскі пісьменнік. Скончыў Такійскі ун-т (1916). Выдатны стыліст і майстар навелы. У цэнтры твораў Акутагавы — вострыя праблемы сучаснасці, загадкавасць і непрадказальнасць чалавечай свядомасці (навелы-прытчы «Расёмон», 1915, «У гушчары», 1922, і інш.), трагічныя калізіі дабра ў свеце зла (псіхал. навелы «Восень», 1920, «Холад», 1924, сац.-фантаст. алегорыя «У краіне вадзянікоў», 1927, і інш.), адзінота чалавека, яго бездапаможнасць перад часам, гісторыяй (аповесць-споведзь «Жыццё ідыёта», 1927). Скончыў жыццё самагубствам. У Японіі ўстаноўлена літ. прэмія яго імя (1935). На бел. мову асобныя навелы Акутагавы пераклаў У.Шатон.
Тв.:
Бел. пер. — Брама Расё;
Нос;
Павуцінкі // Далягляды. Мн., 1990;
Рус. пер. — Избр. Т. 1—2. М., 1971;
Новеллы. М., 1989.
т. 1, с. 219
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЛАВА́НАЎ Мікалай Сямёнавіч
(21.1.1891, Масква — 28.8.1953),
рускі дырыжор, піяніст, кампазітар. Нар. арт. СССР (1948). Скончыў Маскоўскую кансерваторыю (1914), выкладаў у ёй (праф. у 1925—29, 1943—44). З 1915 у Вял. тэатры ў Маскве (з 1919 дырыжор, з 1948 гал. дырыжор). Адначасова з 1937 маст. кіраўнік і гал. дырыжор Вял. сімф. аркестра Усесаюзнага радыё. Выдатны інтэрпрэтатар рус. класічных і сучасных опер, нац. сімф. музыкі. Выступаў як акампаніятар з жонкай А.Няжданавай. Кансультант Дэкады бел. мастацтва ў Маскве (1940), неаднаразова наведваў Мінск, дырыжыраваў канцэртамі. У 1953 удзельнічаў у падрыхтоўцы 2-й Дэкады бел. мастацтва і л-ры ў Маскве. Аўтар опер, сімф. і хар. твораў, рамансаў і інш. Дзярж. прэміі СССР 1946, 1949, 1950, 1951.
т. 4, с. 442
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
conspicuous
[kənˈspɪkjuəs]
adj.
1) зна́чны (до́бра ба́чны), які́ кі́даецца ў во́чы; выра́зны
2) асаблі́вы, незвыча́йны, які́ прыця́гвае ўва́гу
an actress of conspicuous charm — акто́рка з надзвыча́йнай прыва́бнасьцю
3) го́дны ўва́гі; ве́льмі до́бры, выда́тны
4) паказны́, прэтэнзі́йны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дзіво́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Казачна-дзіўны, незвычайны, фантастычны. Ігнасю сняцца страшныя сны: ён вандруе па рэках і азёрах, пераходзіць кладачкі і масты. Чарнышэвіч. Янук павагаўся і сеў, хоць і страх наганяў на яго гэты пакой, падобны на дзівоснае вядзьмарскае збудаванне. Лупсякоў. Вокны друкарні.. замураваны дзівоснымі ўзорамі дзеда-мароза. Брыль.
2. Цудоўны, незвычайны па хараству, прыгажосці. Дрэвы яшчэ дзе-нідзе стаялі ў сваім дзівосным жоўта-барвовым убранні. Ляўданскі. Усё было нібы ахоплена агнём, дзівосным, невыказна прыгожым, усеабдымным. Мележ.
3. Выдатны, вельмі добры, цудоўны. — Ну ж і стрэльбу здабыў ты сабе, Мартын! — цмакаў дзед Талаш, разглядаючы дзівосную стрэльбу. Колас. Слава аб ім [Талімоне] ішла далёка, і перш за ўсё — за дзівосны голас. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
noble
[ˈnoʊbəl]
1.
adj.
1) высо́кага пахо́джаньня, ро́ду
2) высакаро́дны (і пра мэта́лы)
a noble deed — высакаро́дны ўчы́нак
Silver is a noble metal — Срэ́бра — высакаро́дны мэта́л
3) выда́тны; ве́лічны, велікапы́шны; імпаза́нтны
2.
n.
чалаве́к высо́кага пахо́джаньня або́ ра́нгу
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ВО́ІНСКАЯ АПО́ВЕСЦЬ,
жанр стараж.-рус. літаратуры 11—17 ст. — свецкія гіст. творы (арыгінальныя і перакладныя) з апісаннямі ваен. паходаў і бітваў; адзін з відаў аповесці старажытнарускай. Услаўляла адвагу і гераізм, самаахвярную адданасць радзіме. Выдатны ўзор воінскай аповесці 12 ст. — «Слова пра паход Ігараў». У 13—14 ст. складаліся аповесці пра гераічную барацьбу ўсх. славян з мангола-татарамі («Задоншчына», «Сказанне пра Мамаева пабоішча» і інш.). На Беларусі перакладаліся і творча апрацоўваліся воінскія аповесці візантыйскія («Александрыя»), заходнееўрапейскія («Гісторыя пра Атылу») і рускія («Мамаева пабоішча»), Паступова выпрацаваліся і сталі традыцыйнымі пэўныя сюжэтныя схемы і стылістычныя формулы. Паэтыка воінскіх аповесцей спалучае кніжную літ. традыцыю з рысамі нар. гераічнага эпасу. Паўплывала на рус. і бел. летапісанне, на развіццё гіст. белетрыстыкі ўсх. славян.
Л.Л.Кароткая.
т. 4, с. 255
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУ́ЧМА Амвросій Максімілянавіч
(14.3.1891, г. Львоў — 6.1.1957),
украінскі акцёр. Нар. арт. СССР (1944). Вучыўся ў Кіеўскім муз.-драм. ін-це (1918). На сцэне з 1905. Працаваў у т-ры «Беразіль» (1930—36). Адзін са стваральнікаў Кіеўскага ўкр. драм. т-ра імя І.Франко (1920), дзе працаваў у 1936—56. Праф. Кіеўскага ін-та тэатр. мастацтва (1940—57). Выдатны майстар пераўвасаблення, ствараў вострахарактарныя, камедыйныя і драм. вобразы: Мікола Задарожны («Украдзенае шчасце» Франко), Цярэнцій Пузыр («Гаспадар» І.Карпенкі-Карага), Гайдай, Платон Крэчат, Макар Дубрава («Гібель эскадры», «Платон Крэчат», «Макар Дубрава» А.Карнейчука), Іван Каламійцаў («Апошнія» М.Горкага) і інш. З 1924 здымаўся ў кіно: «Арсенал», «Тарас Шаўчэнка», «Начны рамізнік», «Іван Грозны», «Подзвіг разведчыка» і інш. Дзярж. прэмія СССР 1941, 1949 (за тэатр. работы).
т. 3, с. 366
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
golden
[ˈgoʊldən]
adj.
1) залаты́, з зо́лата
golden cross — залаты́ кры́ж
2) залатано́сны
3) залаці́сты, залаты́ (ко́лер)
4) выда́тны, ве́льмі ва́жны, кашто́ўны
golden deeds — высакаро́дныя ўчы́нкі
5) шчасьлі́вы; бага́ты; квітне́ючы, залаты́
golden age — залаты́ век, залата́я пара́
•
- golden anniversary
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
whistle1 [ˈwɪsl] n.
1. свіст;
give/blow a whistle сві́снуць
2. свісто́к;
a penny/tin whistle свісту́лька
3. infml го́рла, гло́тка
♦
as clean/as clear/as dry as a whistle першакла́сны, выда́тны;
at smb.’s whistle ва́рта то́лькі сві́снуць;
not worth a whistle нічо́га не ва́рты, не ва́рты намага́нняў;
wet one’s whistle infml прамачы́ць го́рла, вы́піць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)