Ілга́ць ’гаварыць няпраўду; выдумваць, хлусіць’ (ТСБМ), іўга́ць (Бяльк.). Рус. лгать, зах.-рус. илга́ть, польск. łgać, в.-луж. łhać, н.-луж. łdhaś, łgaś, палаб. lȧzĕs, чэш. lháti, славац. lhať, славен. lagati, серб.-харв. ла̀гати, балг. лъ̀жа, макед. лаже. Ст.-слав., ст.-рус. лъгати, ст.-бел. илгати, лгати. І‑ мае пратэтычны характар (Карскі, 1, 262). Прасл. *lъgati, *lъžǫ мае дакладныя адпаведнікі ў герм. мовах: гоц. liugan ’ілгаць’, ст.-в.-ням. liogan ’тс’, lugî ’хлусня’ < і.-е. *leugh‑. Гл. Покарны, 1, 686–687; Бернекер, 1, 751; Фасмер, 2, 469; Слаўскі, 5, 119–122. Іншыя і.-е. паралелі выклікаюць сумненні: ст.-літ. łúginaité ’здрадніцкі’ (Атрэмбскі, LP, 1, 138), літ. lūgoti ’прасіць’, лат. lùgt ’тс’ (Мюленбах-Эндзелін, 2, 517–518; Покарны, 1, 686–687). Гл. ілгун, ілжа, ілжэц.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
lying
I [ˈlaɪɪŋ]
1.
n.
ілга́ньне n.; ілжа́, мана́, хлусьня́ f.
2.
adj.
фальшы́вы; ілжы́вы, хлусьлі́вы
3.
v., present p. of lie I
I was not lying — Я не мані́ў
II [ˈlaɪɪŋ]
present p. of lie II
He was lying on the ground — Ён ляжа́ў на зямлі́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
lie
I [laɪ]
1.
n.
1) мана́, ілжа́, хлусьня́ f.
2) няпра́ўда f.
2.
v.i., lied, lying
мані́ць, хлусі́ць, ілга́ць; каза́ць няпра́ўду, ашу́кваць
•
- give the lie to
II [laɪ]
1.
v., lay, lain, lying, v.i.
1) ляжа́ць
2) лажы́цца
to lie down — ляга́ць; кла́сьціся
3) to lie idle (unused) — ляжа́ць без ужы́тку
4) ляжа́ць, знахо́дзіцца
Land that lay along a river — Зямля́, яка́я ляжа́ла ўздо́ўж рэ́чкі
What a future lies before him! — Што за бу́дучыня пе́рад ім!
2.
n.
1) месцазнахо́джаньне n., кіру́нак чаго́-н.
2) стано́вішча n., стан -у m. (спра́ваў)
3) лагво́ n., бярло́г -а f. (зьвяра́)
•
- lie back
- lie by
- lie over
- take an insult lying down
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)