хво́я

1. шыпу́лькі, -лек, ед. шыпу́лька, -кі ж.; іглі́ца, -цы ж.;

2. (ветки) (хваёвыя, яло́выя) ла́пкі, -пак, ед. ла́пка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакая́нне, ‑я, н.

1. Прызнанне веруючым сваіх грахоў перад свяшчэннікам. Тарасіха раптам загаласіла: — А навошта ж вы яго па-а-слалі-і-і. Загінуў бедны без па-а-каяння-а-а... Асіпенка.

2. Прызнанне сваіх памылак. — Транспарт узяў без дазволу, — з пакаяннем у голасе загаварыў Шыпулька. Кулакоўскі.

•••

Адпусціць душу на пакаянне гл. адпусціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

намага́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. з інф. Сіліцца, старацца што‑н. зрабіць. Дзіця намагалася сесці і зноў падала. Гроднеў. Віцька намагаўся нешта сказаць, ды ўсё не мог. Пянкрат.

2. Дамагацца выканання, ажыццяўлення чаго‑н., настойваць на чым‑н. — Не, ты мне ўсё-такі скажы, — намагаўся Шыпулька. — Прызнайся, а то я збягу з гэтага будаўніцтва: каго ты любіш? Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Nádel

f -, -n

1) іго́лка

die ~ éinfädeln — уця́гваць ні́тку ў іго́лку

wie auf ~n sítzen* — сядзе́ць як на іго́лках

2) шпі́лька

3) бат. шыпу́лька

4) знак, значо́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Бор 1 ’хваёвы лес’. Рус. бор, укр. бір, польск. bór, чэш. bor, балг. бор ’сасна’, серб.-харв. бо̑р ’тс’. Прасл. borъ ’хваёвы лес; сасна’. Лічыцца роднасным з герм. словамі: ст.-ісл. bǫrr, ст.-англ. bearu ’лес’, ст.-ісл. barr ’шыпулька елкі’, далей ст.-інд. bhr̥ṣṭíṣ ’вастрыё’. І.‑е. *bher‑: *bhor‑ ’быць вострым’. Першапачатковае значэнне *borъ‑ ’хваёвае дрэва, дрэва з іголкамі’. Траўтман, 26; Брукнер, AfslPh, 39, 4, 42, 139; Бернекер, 76; Праабражэнскі, 1, 39; Фасмер, 1, 193; Слаўскі, 1, 40. Наўрад ці слав. borъ — запазычанне з герм. *baru (гл. вышэй); аб магчымасці адваротнага запазычання гл. Мартынаў, Лекс. взаим., 108–112. Брукнер (там жа), а таксама Махэк₂ (60–61) (услед за А. Матлам) хочуць бачыць сувязь з слав. *bara ’багна’. Падрабязна пра borъ у слав. мовах Талстой, Геогр., 22–41.

Бор 2 ’свердзел’. Рус. бор. Запазычанне з ням. Bohr ’тс’ (а гэта да bohren свідраваць’). З той жа ням. крыніцы паходзіць і бур ’свердзел’ (гл.). Розніца ў вакалізме можа тлумачыцца дыялектным нямецкім вымаўленнем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

needle [ˈni:dl] n.

1. іго́лка (для шыцця, вышывання і да т.п.);

a needle and thread іго́лка з ні́ткай;

the eye of a needle/needle’s eye ву́шка іго́лкі;

thread a needle заця́гваць/прасо́ўваць ні́тку ў іго́лку

2. пруто́к, вяза́льная спі́ца;

knitting needles пруткі́

3. іго́лка для ін’е́кцый;

a hypodermic needle med. шпрыц/іго́лка для падску́рных ін’е́кцый

4. стрэ́лка;

the needle of a compass стрэ́лка ко́мпаса

5. іглі́ца, шыпу́лька;

pine needles іглі́ца хво́і/сасны́

6. infml з’е́длівая заўва́га, шпі́лька, падко́лка

♦

look for a needle in a haystack infml шука́ць іго́лку ў сто́зе се́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

игла́ ж.

1. іго́лка, -кі ж.; (толстая, для грубого шитья) шарша́тка, -кі ж.;

маши́нная игла́ машы́нная іго́лка;

хирурги́ческая игла́ хірургі́чная іго́лка;

рого́жная игла́ шарша́тка, раго́жная іго́лка;

2. (у растений) калю́чка, -кі ж.; (у хвойных) шыпу́лька, -кі ж., іглі́ца, -цы ж.;

3. (у животных) калю́чка, -кі ж.;

4. / морска́я игла́ зоол. марска́я іго́лка;

5. / адмиралте́йская игла́ адміралце́йскі шпіль.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

igła

igł|a

ж.

1. іголка;

nawlekać ~ę — зацягваць (уцягваць) нітку ў іголку;

gruba ~a — шаршатка;

żyć z ~y перан. зарабляць шыццём;

2. ігла; спіца;

3. калючка, іголка (у раслін); шыпулька (у хваёвых дрэў); калючка (у звяроў);

4. стрэлка;

~a magnesowa — магнітная стрэлка;

robić z ~y widły прым. з камара каня рабіць; з блыхі (з мухі) вала рабіць;

szukać ~y w stogu siana прым. шукаць іголку ў стозе сена

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)