◎ Путры́ш ’шворан’ (слонім., Сл. ПЗБ). Няясна; як тэхнічная дэталь хутчэй за ўсё запазычана з нямецкай, параўн. с.-в.-ням. puterich ’шланг’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

trzpień

м.

1. шпянёк (у спражцы);

2. тэх. шпень; прут; шворан

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ *Папры́ца, попрыца ’металічная пласцінка на верхнім камяні жорнаў’ (ТС, Выг.). Ужо ст.-бел. паприца, парплица, полприца < польск. paprzyca ’шворан у жорнах’ (Булыка, Даўн. запазыч., 236). Далей гл. парпліца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сво́рына ‘адна з перакладзін, якімі змацоўваюцца часткі ткацкага станка’ (стол., Нар. лекс.). Параўн. укр. сво́рінь ‘стрыжань, на якім замацаваны падножкі ў ткацкім станку’, рус. шво́рень ‘болт; шпень, стрыжань’, польск. swornik ‘тс’ і інш. Гл. шворан.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Zápfen

m -s, -

1) заты́чка

2) тэх. ца́пфа, шып, чоп; шво́ран

3) шы́шка (хваёвая)

4) лядзя́ш

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Крыву́лі 1 ’калёсы для перавозкі лесу’ (Сцяц., Сцяшк., Нар. лекс., Нар. сл., Шатал., Сл. паўн.-зах.). Параўн. польск. krzywula ’тыльны шворан на возе’. Да крывы 1 (гл.).

Крыву́лі 2 ’ногі’ (Нар. лекс.). Да крывы 1 (гл.), крываногі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bolt​1 [bəʊlt] n.

1. за́саўка;

behind bolt and bar пад замко́м, за кра́тамі

2. болт, шво́ран

3. страла́

4. мала́нка

5. суво́й, руло́н (тканіны, шпалераў)

6. уцёкі

♦

a bolt from the blue нечака́насць;

make a bolt for кі́нуцца наўцёкі, уцячы́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Прэнт ’металічны прут; арматурнае жалеза’ (ТСБМ, Янк. 1, Бір. Дзярж., Жд., Сл. ПЗБ), прэнт ’качарга’ (Сіг.), ’шворан’ (Мат. Гом.), ’жалезны шпень, які падтрымлівае каптур над камінкам’ (івац., Нар. сл.), ’драўляная частка плуга’ (Выг.), ’мера паверхні (зямлі)’ (Бес.). З польск. pręt ’прут’. Гл. таксама прут, якое, відаць, паўплывала на развіццё семантыкі запазычанага прэнт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Лёнак, лёнок ’затычка на канцы бруса, які злучае заднюю і пярэднюю часткі воза’ (гродз., Нар. сл.). Укр. вальш. льд‑ ник, льонок, льонка, льонтик ’штыр у рэгулятары плуга’, паўн.-укр. льбник ’загваздка на восі’, гуц. льонок, льЬнток ’частка варштата’, польск. Іон ’шворан, болт’, н.-луж. lon(k), в.-луж. Іон — усе ўзыходзяць да н.-в.-ням. Іоппе (Махэк₂, 341). Бел. лексемы запазычаны з польск. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хра́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Зламацца, пераламацца з хрустам, трэскам. [Базыль:] — Можа, у вас шворан ёсць, а то мой храснуў на грэблі, відаць, не даеду... Броўка. // Утварыць хруст, трэск. Штосьці храснула, нібы зламалася пад нагой сухая галінка, і вартавыя курчыліся ўжо на зямлі. Бураўкін. / у безас. ужыв. Пятрок што мае сілы ўпёрся плячом у борт, ад натугі аж храснула ў паясніцы. Хадановіч.

2. Разм. груб. Моцна стукнуць, выцяць. Не памятаючы, што раблю, узняў дручок і храснуў ім не то па кані, не то па жаўнер у. Сяргейчык. [Галя:] — А тады як храсне гэтая бутэлька.. [немцу] па галаве, ён і кулямёт выпусціў. Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)