Валу́й1 ’шапкавы грыб сямейства сыраежкавых, Russula foetens’ (БРС, Касп., Серж. Грам., Гарэц., КЭС), валуі ’Vaccinium uliginosum L.’ (Кіс.). Рус.валуй, волуй ’грыб, Agaricus foetens’, укр.валуй ’тс’. Да вол (Фасмер, 1, 345). У семантычным плане параўн. другую назву гэтага грыба — бычок.
Валу́й2 ’вялікі дурань’ (З нар. сл.). Магчыма, да валяць, валяцца (параўн. валяй, рус.увалень).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сатані́нскі, ‑ая, ‑ае.
1. Уласцівы сатане; такі, як у сатаны, злосны, каварны. Сатанінская злосць. Сатанінскі позірк.
2. Незвычайны, вельмі моцны ў сваім праяўленні. Сатанінская гордасць. □ І дурному было ясна, што абяцае ён [год] сатанінскія вялікія беды.Караткевіч.
3. У літаратуры рамантызму і дэкадэнцтва — звязаны з услаўленнем злых сіл таго свету, пакланеннем ім.
•••
Сатанінскі грыб — ядавіты шапкавы грыб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кало́цыбе
(н.-лац. calocybe)
шапкавыбазідыяльны грыб сям. радоўкавых, які расце на ламаччы, лясным подсціле, глебе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
су́іл
(н.-лац. suillus)
шапкавыбазідыяльны грыб сям. балетавых, які расце пераважна ў хваёвых лясах; масляк.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бальбі́тый
(н.-лац. bolbitius)
шапкавыбазідыяльны грыб сям. бальбітыевых, які расце на ўгноенай глебе ў лясах; неядомы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
панеёл
(н.-лац. panaeolus)
шапкавыбазідыяльны грыб сям. гнаевіковых, які расце на багатай перагноем глебе, гною; неядомы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
трыхало́ма
(н.-лац. tricholoma)
шапкавыбазідыяльны грыб з групы гіменаміцэтаў, які расце на пнях, глебе ў лясах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фламулі́на
(н.-лац. flammulina)
шапкавыбазідыяльны грыб сям. радоўкавых, які расце на глебе ў лясах; зімовы грыб.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЛЕ́НЕВЫ ГРЫБ, плютэй аленевы (Pluteus cervinus),
шапкавы базідыяльны грыб з роду плютэй сям. мухаморавых. Пашыраны па ўсіх кантынентах, акрамя Антарктыды, у тундры — ласунак аленяў (адсюль назва). На Беларусі трапляецца ўсюды; расце на пнях і ламаччы розных дрэвавых парод.
Шапка дыям. 3—10 см, у маладых грыбоў званочкавая, потым распасцёртая. Мякаць белая, мяккая, з непрыемным пахам рэдзькі. Пласцінкі шырокія, частыя, белыя, потым ружаватыя ад спораў. Ядомы ў свежым, марынаваным, салёным выглядзе.
