мах¹, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Адзін хуткі рух у паветры чым-н., узмах.
М. крыла.
М. рукі.
2. У спорце: адзін рух нагой, рукой або корпусам уперад, назад або ўбок.
М. уперад.
◊
Адным махам, за адным махам (разм.) — адразу, за адзін прыём.
Даць маху (разм.) — дапусціць памылку.
З усяго маху (разм.) — размахнуўшыся, з усяе сілы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
манове́ние ср., уст. узма́х, -ху м., рух, род. ру́ху м.;
по манове́нию руки́ па ўзма́ху (па ру́ху) рукі́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
блясна́, ‑ы, мн. блёсны, ‑сен; ж.
Прынада для рыбы ў выглядзе бліскучай металічнай бляшкі. Узмах — і плёснулася недзе на сярэдзіне блясна; парушыўшы спакойную гладзь вады, разышліся зыбкія кругі. Шамякін. Над вялікай вадою неўзабаве пачуўся шматабяцаючы посвіст шнура і асцярожны ўсплёск блясны. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́раз ’цяпер’, дыял. за́ра, за́рэ (Сл. паўн.-зах.). Рус. дыял. за́ра́з, укр. за́раз, польск. zaraz ’тс’, н.-луж. zaraz ’сабля, кінжал, нож’, в.-луж. zaraz ’удар’, чэш. zaráz, славац. zaraz ’цяпер’, чэш., славац. záraz ’удар; уражанне’. Ст.-рус. заразъ ’адразу’ (Курбскі). Націск указвае на магчымасць запазычання з польск., паколькі ў асноўным слова пашырана ў зах.-слав. мовах, дзе ўтворана з прыназоўніка za і назоўніка raz (гл. раз). Зыходнае значэнне ’за адзін удар, узмах’ (Брукнер, 645). Параўн. яшчэ і польск. teraz ’зараз’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
zamach, ~u
м.
1. замах;
zamach na życie — замах на жыццё;
zamach samobójczy — спроба самагубства; замах на самагубства;
zamach stanu — дзяржаўны пераварот;
dokonać ~u — здзейсніць замах; замахнуцца;
2. узмах; замах;
zamach ręki — узмах рукі;
(za) jednym ~em — адным ударам; адным махам
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
спадні́зу, прысл.
Знізу, з-пад чаго‑н. Тут Дняпро як загуў, як падняўся да стром.. Сам б’е ў бераг спаднізу, а зверху б’е гром. Лужанін. Помню нясмелую зелень рэдкае травы, першы плач кнігаўкі, узмах спаднізу белага крыла, першую кветку .. на сыпкім пяску ля рэчкі. Адамчык. // Знізу, у ніжняй частцы. Дагледжаны быў і сад — камялькі спаднізу падбелены, голле дзе падпёрта калкамі, а дзе і падвязана за таўсцейшае, больш трывалае. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stroke1 [strəʊk] n.
1. уда́р
2. узма́х, мах; ход;
a stroke of luck уда́ча;
It was a stroke of genius. Гэта было геніяльна.
3. штрых, мазо́к, ры́са;
finishing strokes апо́шнія штрыхі́
4. бой гадзі́нніка;
on the stroke of three ро́ўна ў тры (гадзі́ны)
5. med. інсу́льт
6. sport узма́х; грабо́к;
breast stroke брас
♦
at a single/one stroke адны́м ма́хам;
not do a stroke (of work) па́льцам не паварушы́ць; нічо́га не рабі́ць;
put smb. off his stroke вы́біць каго́-н. з ры́тму
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прако́с, ‑а, м.
1. Пракошаная паласа шырынёй у адзін узмах касы, адзін захват касілкі. Мажны і высокі, як дуб, сівы, як выбелены лён,.. [дзед Ахрэм] лёгка махаў касой, пракладаў у высокай траве роўную, гладкую сцяжынку — пракос. Асіпенка. Цімох памянташыў касу і заняў новы пракос. Капыловіч.
2. Доўгая града скошанай травы. Трава лёгка паддавалася і пакорна лажылася ў роўныя пракосы. Колас. [Надзя:] Копы я кончыла растрасаць і пракосы ўсе за Лявонам разбіла, — што цяпер рабіць? Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
flap1 [flæp] n.
1. узма́х; ло́пат, лапата́нне (пра крылы, ветразі)
2. : the flap of a pocket/envelope кла́пан кішэ́ні/канве́рта;
the flap of a tent по́лка пала́ткі;
ear flaps ву́шы ша́пкі;
a cap with flaps аблаву́ха, ша́пка-вуша́нка
3. infml па́ніка, хвалява́нне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
wave1 [weɪv] n.
1. хва́ля;
breaking waves прыбо́й;
the waves poet. мо́ра, марска́я стыхі́я
2. узма́х (рукою)
3. хва́лістасць, хвалепадо́бнасць;
hair wave заві́ўка
4. узды́м, хва́ля, вы́бух;
a wave of protest хва́ля пратэ́сту;
in waves эшало́намі
♦
make waves infml выкліка́ць непрые́мнасці; усчыня́ць шумі́ху
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)