убере́чь сов. захава́ць, зберагчы́; (устеречь) усцерагчы́, уберагчы́, упільнава́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уратава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак., каго-што (разм.).
Уберагчы, захаваць у цэласці, пазбавіць ад чаго-н. непрыемнага, непажаданага.
У. ураджай.
У. дзіця ад прастуды.
|| незак. урато́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. урато́ўванне, -я, н.
|| наз. уратава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няво́пытнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць нявопытнага; адсутнасць, недахоп вопыту. [Надзя] па гарачцы, па сваёй дзіцячай нявопытнасці можа нарабіць глупства, палезе ў самае пекла, і пасля .. [Слесарэнка] не даруе сабе, што не здолеў спыніць, уберагчы яе. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упасти́ сов., прост. уратава́ць, убарані́ць, уберагчы́;
◊
упаси́ бог, бо́же упаси́ барані́ бог (бо́жа), рату́й бог (бо́жа);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́ратаваць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.
Дапамагчы каму‑н. пазбегнуць гібелі, небяспекі, пагрозы; уберагчы. Выратаваць жыццё. □ [Сакратар:] — Вялікая дружба савецкіх народаў выратавала Беларусь у вайне. Хадкевіч. Выпала магчымасць выратаваць свайго чалавека, — і ўсё асабістае адышло, адступіла. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ustrzec
зак.kogo od czego усцерагчы; уберагчы каго ад чаго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
uchronić
зак. усцерагчы, уберагчы; засцерагчы;
uchronić kogo przed czym — засцерагчы каго ад чаго;
uchronić kogo przed śmiercią — уберагчы каго ад смерці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адратава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.
Выратаваць ад гібелі, знішчэння; уберагчы ад таго, што немінуча нясе бяду або гібель. Цяпер пан Длугошыц вярнуўся ў сваё радавое гняздо, вярнуўся, як чалавек, які тапіўся і якога адратавалі ад смерці. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
uchować
uchowa|ć
зак.
1. кніжн. захаваць; зберагчы, уберагчы;
~j Boże! — крый Божа!;
~ć dzieci przed złymi wpływami — уберагчы дзяцей ад дрэннага ўплыву;
2. выгадаваць, адгадаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
уберагчы́ся, ‑рагуся, ‑ражэшся, ‑ражэцца; ‑ражомся, ‑ражацеся, ‑рагуцца; пр. убярогся, убераглася, ‑лося; заг. уберажыся; зак.
Уберагчы сябе, пазбегнуць чаго‑н. (непрыемнага, небяспечнага, непажаданага). Фельчар загаварыў пра тыфус, пачаў тлумачыць жанчынам, як ад яго можна ўберагчыся. Галавач. [Алешын:] Прынёс ты вызваленне, ды не ўбярогся толькі сам. Бачыла. Тыя з падпальшчыкаў, якія ўберагліся ад арышту, хаваліся, дзе хто мог. Новікаў. // Унікнуць чаго‑н. [Паэт] ўбярогся і ад схемы, якая адмоўна сказалася на паэме «Аманал». Клімковіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)