Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
rozśmieszać
незак. смяшыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пасмяшы́ць, ‑смяшу, ‑смешыш, ‑смешыць; зак., каго.
Смяшыць некаторы час. Праўда, была яшчэ ў .. [Ёселя] і здольнасць пасмяшыць, павесяліць гасцей. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́мік, ‑а, м.
1. Акцёр, які іграе камічныя ролі. Амплуа коміка. // перан. Разм. Пра таго, хто ўмее смяшыць, весяліць другіх. [Студэнт] быў, бадай, прыроджаны комік, бо ўмеў сур’ёзна гаварыць смешныя рэчы. Навуменка.
2. Уст. Аўтар камедыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́мік
(гр. komikos)
1) акцёр, які іграе камічныя ролі;
2) перан. той, хто ўмее смяшыць, весяліць іншых.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шара́чак, ‑чка і ‑чку, м.
1. ‑чку. Грубая фарбаваная тканіна дамашняга вырабу. Андрэй пачаў усцягваць на сябе штосьці пашытае з шарачку. Чорны.
2. ‑чка. Верхняя вопратка, кафтан з такой тканіны. Не паеду ж я ў гэтым каляным шарачку людзей смяшыць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гі́ліць ’біць мяч гілкай’, гілка ’палка, якой падкідваюць мяч у час гульні’ (Бяльк.). Трубачоў (Эт. сл., 7, 221) вельмі непераканаўча аб’яднаў пад праформай *gyliti далёкія па семантыцы словы: серб.-харв. ги̏лити ’шчыкатаць’, ги́льати ’хадзіць па гразі, вадзе, снегу’, рус. дыял. ги̏лить ’смяшыць, балакаць’ і рус. дыял. паўд. ги́лить, гыли́ть ’падкідваць мяч’, укр. гили́ти ’падбіваць мяч гилкою’. Лепш меркаваць, што ў бел. мове і паўд.-рус. гаворках гэта проста запазычанне з укр. Параўн. укр. ги́лка, гі́лка ’галінка; палка для падбівання мяча; гульня ў мяч’. Непераканаўча таксама (аб укр. словах) Рудніцкі, 1, 614.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Cribro aquam haurire
Чэрпаць ваду рэшатам.
Черпать воду решетом.
бел. Рэшатам ваду насіць. У крыніцу ваду ліць ‒ толькі людзей смяшыць. Палонікам рэчку не вычарпаеш.
рус. Решетом в воде звёзд ловить. Решетом воду носить. Решетом воду мерить. В решете ветер ловить. В бездонную кадку воду лить.
фр. Vouloir sécher la mer avec une éponge (Хотеть осушить море губкой). Fendre l’eau avec une épée (Рассекать воду мечом).
англ. To draw water in a sieve (Носить воду решетом).
нем. Wasser mit einem Sieb schöpfen (Черпать воду решетом).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Festinatio tarda est (Curtius)
Паспешлівасць марудліва.
Торопливость медлительна.
бел. Спяшыць — людзей смяшыць. Паволі ідзеш — далёка будзеш. Памаленьку, бо спінку зломіш.
рус. Короткая дорога ‒ самая длинная. Спеши не торопясь, а медли без лени. Не скоро, да здорово. Поспешай, да не торопясь. Мало-помалу птичка гнездо свивает. Вскачь землю не пашут.
фр. Qui trop se hâte reste en chemin (Кто торопится, остаётся на дороге).
англ. He who is hasty fishes in an empty pond (Торопливый ловит рыбу в пустом пруду).
нем. Wer Eile hat, der gehe langsam (Кто спешит, тот должен идти медленно).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Ad poenitendum properat, cito qui judicat
Хто хутка вырашае, хутка каецца.
Кто быстро решает, скоро кается.
бел. Хто спяшыць, той людзей смяшыць. Спехам нарабіў смеху.
рус. Прытко бегают, так часто падают. Поспешишь ‒ людей насмешишь. Скорость нужна, поспешка вредна. Кто на борзом коне жениться поскачет, тот скоро поплачет. Скоро хорошо не родится. Скорый поспех ‒ людям на смех.
фр. Qui trop se hâte reste en chemin (Кто слишком торопится, остаётся на дороге).
англ. Second thoughts are best (Вторые мысли лучше). Fool’s haste is no speed (Спешка дурака ‒ не скорость).
нем. Eilen tut nicht gut (Спешить ‒ не хорошо/не к добру).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)