пы́хканне ср.
1. пыхте́ние;
2. попы́хивание;
1, 2 см. пы́хкаць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лю́лька¹, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.
Прылада для курэння, якая складаецца з цыбука і коўшыка для тытуню.
Пыхкаць люлькай.
|| памянш. лю́лечка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. лю́лечны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пыхте́ть несов., разг.
1. пы́хкаць;
2. (от утомления) сапці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Па́хкаць ’пыхкаць (пра курэнне)’ (ТС). У выніку кантамінацыі гукапераймальнага пах! ’бах!’ і пы́хкаць ’раскурваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
kéuchen
vi пы́хкаць, задыха́цца, сапці́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пы́хканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. пыхкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. [Шашура] увесь час чуў ззаду нарастаючы перастук калёс і натужнае пыхканне. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папы́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пыхкаць некаторы час. Дайшоўшы ж да варот, [Грысь] спыніўся, папыхкаў люлькаю, потым ступіў крок да акна і буркнуў: — Да вечара прыйду. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
schnáufen
vi сапці́, пы́хкаць; храпці́ (пра жывёл)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пу́хаць ’брадзіць, кіснуць; бурчаць’ (шчуч., лід., Сл. ПЗБ), ’пыхкаць, сапці’: наесца да пухае (ТС), ’лопацца’: порхаўка пухаіць (круп., Сл. ПЗБ), пухаюць пупышкі (брасл., там жа), пу́хкаць ’тс’ (там жа), укр. пу́хкати ’пыхкаць’, рус. пу́хать ’тс’, польск. puchać ’выпускаць дух; распаўсюджваць водар, смурод’, в.-луж. puchać ’пыхкаць’, н.-луж. puchaś ’цяжка дыхаць; дуць, выдуваць’, славен. púhati ’пыхкаць; дзьмуць; курыць’, серб.-харв. пу́хати ’дуць; смуродзіць’, балг. пу́хам, пу́хкам ’ўзбіваць; пыхкаць, выпускаць з шумам паветра, дым’, макед. пуфка ’ўздыхаць; фыркаць; вуркатаць’. Прасл. *puxati ад гукапераймальнай асновы *pux‑ (гл. пух), якую узводзяць да і.-е. *pou‑s‑, што імітуе рэзкі выхлап, выдых і пад.; роднаснае літ. pū̃sti, pùsti ’дуць, надувацца; сапці’, лат. pùst ’тс’ (Фасмер, 3, 414; Скок, 3, 70; Шустар-Шэўц, 2, 1188), параўноўваюць таксама з грэч. φῡσάω ’тс’ (Фурлан–Бязлай, 3, 134; Сной, 514). З іншым варыянтам кораня гл. пы́хаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
jáppen, jápsen
vi разм. перары́віста ды́хаць, пы́хкаць, сапці́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)