суня́ць, суніму́, суні́меш, суні́ме; сунімі́; су́няты; зак.
1. што. Супакоіць, спыніць.
С. слёзы.
С. кроў.
2. што. Стрымаць рух, праяўленне чаго-н.
С. каня.
С. натоўп.
3. каго (што). Угаманіць, прымусіць супакоіцца.
С. дзяцей.
4. перан., што. Аслабіць, прыглушыць якое-н. пачуццё.
С. гнеў.
|| незак. суніма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
суці́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.
1. каго-што. Супакоіць, давесці да стану спакою, уціхамірыць.
С. дзяцей.
2. што. Змякчыць, зрабіць менш адчувальным; аслабіць, прыглушыць якое-н. пачуццё.
С. боль.
С. хваляванне.
3. каго-што. Прыцішыць, затрымаць (чый-н. ход, рухі пад.).
С. каня.
С. бег.
|| незак. суціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. суцішэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сці́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць больш павольным рух, ход і пад.; затрымаць, прыцішыць каго-, што-н.
Машына сцішыла ход.
С. хуткасць матацыкла.
2. каго (што). Супакоіць, угаварыць каго-н. перастаць шумець, плакаць і пад.
С. дзіця.
3. што. Зрабіць менш адчувальным, аслабіць што-н.
С. боль.
С. гнеў (прыглушыць).
|| незак. сціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утаймава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; зак.
1. каго (што). Уціхамірыць, супакоіць (чалавека); падпарадкаваць волі чалавека (дзікую або непаслухмяную жывёлу).
У. раззлаванага чалавека.
У. тыгра.
2. што. Зменшыць, аслабіць, прыглушыць праяўленне чаго-н.; справіцца з якімі-н. стыхійнымі з’явамі.
У. боль.
У. смагу.
У. пажар.
|| незак. утаймо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. утаймо́ўванне, -я, н.
|| наз. утаймава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыглушэ́нне ср.
1. в разн. знач. приглуше́ние;
2. перен. приглуше́ние, подавле́ние;
3. оглуше́ние;
1-3 см. прыглушы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыці́шыць, -і́шу, -і́шыш, -і́шыць; -і́шаны; зак.
1. што. Зрабіць менш чутным; прыпыніць работу (матора), прыглушыць.
П. радыёпрыёмнік.
П. матор.
2. што. Запаволіць (рух, хаду і пад.).
Аўтамабіль прыцішыў ход.
П. хаду.
3. перан., што. Паслабіць, суцішыць (якое-н. пачуццё, адчуванне; разм.).
П. боль.
4. каго-што. Заспакоіць, суняць (разм.).
П. дзяцей.
|| незак. прыці́шваць, -аю, -аеш, -ае і прыціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыглу́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыглушыць.
2. у знач. прым. Трохі аслаблены, не моцны. З царкоўнай вежы слаба даносіўся прыглушаны голас званоў. Колас. Ціха шасцелі газеты і кнігі, і адно толькі чуўся прыглушаны, як з-пад падушак, пошапак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыглуша́ць несов.
1. в разн. знач. приглуша́ть;
2. перен. (заглушать) приглуша́ть, подавля́ть;
3. слегка́ оглуша́ть;
1-3 см. прыглушы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыглу́шаны
1. прич. приглушённый;
2. прич., перен. приглушённый, пода́вленный;
3. прич. слегка́ оглушённый;
1-3 см. прыглушы́ць;
4. прил. (глуховатый — о звуках) приглушённый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыці́шыць, ‑цішу, ‑цішыш, ‑цішыць; зак.
1. што. Зрабіць менш чутным; паслабіць, прыглушыць (гукі, гучанне і пад.). Прыцішыць радыёпрыёмнік. □ — Толькі, хлопцы, маўчок! — прыцішыў .. [Тарас Іванавіч] голас. — На вас данёс наш гад, валасны старшыня Язэп Брыль! Колас. // Прыпыніць работу (матора); прыглушыць. Машыніст прыцішыў матор, нахіліўся і спытаў: — Што? Ага.. — А ці можна там, — Варанецкі паказаў назад, — кусты зразаць? Дуброўскі.
2. што. Зменшыць хуткасць чаго‑н.; запаволіць (рух, хаду і пад.). Каля валаснога праўлення аўтамабіль прыцішыў ход і завярнуў у двор. Лобан. [Ваўчок] прыцішыў хаду, услухоўваючыся ў словы спадарожніка, якія краналі за жывое. Хадкевіч.
3. перан.; што. Разм. Паслабіць, суцішыць (якое‑н. пачуццё, адчуванне). Прыцішыць гнеў. Прыцішыць боль лякарствамі.
4. каго-што. Разм. Заспакоіць, суняць. [Авяр’ян] не раз задумваўся, што б такое зрабіць, каб .. [Грышуноў] суняць, прыцішыць. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)