Прывярну́ць ’павярнуўшы, прыперці, прыхіліць да чаго-небудзь; прываліць; зачараваць, прываражыць’ (ТСБМ, Янк. 2), ’прыкідаць, прываліць, накіраваць статак да чаго-небудзь’ (Янк. 2), прыверня́ць ’прывальваць’ (ТС). Да вярну́ць (гл.). Адносна значэння ’зачараваць, прываражыць’ гл. прываро́т.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
привали́ть сов.
1. прывалі́ць, мног. папрыва́льваць;
привали́ть ка́мень к стене́ прывалі́ць ка́мень да сцяны́;
2. (прислонить, опереть) разг. прыпе́рці, мног. папрыпіра́ць, прыхіну́ць, мног. папрыхіна́ць, прыхілі́ць, мног. папрыхіля́ць;
3. (о судах) мор. прывалі́ць, падплы́сці, падплы́ць; (пристать к чему-л.) прыста́ць;
4. (прийти, появиться в большом количестве) разг. прывалі́ць;
5. (приехать, прийти, прибыть куда-л.) прост. прыпе́рці, прыпе́рціся, прысу́нуцца, прыцягну́цца;
◊
ему́ сча́стье привали́ло яму́ шча́сце прывалі́ла;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыва́льваць I несов., в разн. знач. прива́ливать; см. прывалі́ць I
прыва́льваць II несов. (сукно) слегка́ валя́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прывярну́ць, ‑вярну, ‑вернеш, ‑верне; зак., каго-што.
1. Павярнуўшы, прыперці, прыхіліць да чаго‑н.; прываліць. Прывярнуць камень да плота. □ Бацька прывярнуў к сцяне падважнік. Чорны.
2. Разм. Тое, што і прываражыць. Дамянік просіць варажбітку, якая з’яўляецца ўвасабленнем лёсу, прывярнуць да яго Ганну. Гіст. бел. сав. літ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыва́л, ‑у, м.
1. Прыпынак у дарозе для адпачынку ў час паходу, перамяшчэння і пад. Салдату досыць дзесяціхвіліннага прывалу, каб ён, паспеў не толькі заснуць, але трохі і выспацца. Шахавец. Калі скончыўся прывал, полк рушыў далей. Лынькоў. // Месца для такога прыпынку. Над ракою на прывале Неяк мы заначавалі. Нядзведскі. Я люблю Дым кастроў на начлежных прывалах. Кірэенка.
2. Дзеянне паводле дзеясл. прывальваць 1 — прываліць 1 (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыва́л ’прыпынак у дарозе для адпачынку ў час паходу’ (ТСБМ): лежа́ць у прывал ’доўга вылежвацца’ (ТС), прыва́лка ’месца для прыпынку ў дарозе, прывал’ (Нас.), прыва́л, прыва́лак ’пагорак; высокі бераг’ (мядз., Нар. сл.; брасл., Сл. ПЗБ), прыва́лак ’нізкае месца ў канцы загона’ (брасл., ігн., Сл. ПЗБ), прыва́лак, пры́валок, пры́ве́лок ’прымурак — выступ печы, на якім можна сядзець або ставіць што-небудзь’ (Буз., ТС), ’прымастка, палаці каля печы’ (Сцяшк., Сл. рэг. лекс.), ’дошка, прыбітая ля печы’ (Жд.), прывале́нь ’прымак’ (гарад., Нар. лекс.). Да прывалі́ць ’прыперці, прыхіліць; прыкрыць, прыціснуць зверху, прыстаць, прычаліць (пра судна); прыйсці, сабрацца ў вялікай колькасці; з’явіцца, прыйсці (пра што-небудзь нечаканае або ў вялікай колькасці)’ (ТСБМ), да прасл. *privaliti, якое ад *valiti, гл. валі́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)