Qui pro quo

Адзін замест другога/Гэты замест таго.

Один вместо другого/Этот вместо того.

бел. Гэты пра воз, а той пра коз. Хто ў боб, хто ў гарох. Хто ў лес, хто па дровы.

рус. Я говорю про Ивана, а ты про болвана. Я не о том пел, а ты не о том слушал. Ты ближе к делу, а он про козу белу. Кто про Фому, кто про Ерёму. Кто в лес, кто по дрова.

фр. L’un tire à hue et l’autre à d’a (Один тянет вкривь, другой вкось).

англ. I speak of cheese and you of chalk (Я говорю о сыре, а ты про мел).

нем. Der eine sagt hü, der andere hoff (Один говорит хю, другой хоф).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Прасве́та ’асвета’ (Др.-Падб.). Запазычанне з укр. просві́та ’тс’, якое, верагодна, з просвіща́ти ’рабіць каго-небудзь асвечаным’, што, у сваю чаргу, паходзіць са ст.-слав. просвѣштати ’асвятляць; асвячаць’ ад про‑ і свѣтити ’свяціць’ (ЕСУМ, 4, 601).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аблу́да ж., разг.

1. заблужде́ние ср.;

уве́сці ў ~ду — ввести́ в заблужде́ние;

2. (про человека) заблу́дший

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

атрапа́цца сов.

1. (про лён, пеньку и т.п.) вы́трепаться;

2. (очиститься от пыли, крошек и т.п.) отряхну́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Перачу́ць, перэчуць ’дачуцца’ (ТС). Укр. перечу́ти ’тс’, перечу́тися ’дайсці весткам, быць пачутым’, польск. przeczuć ’прадчуваць, прадказваць’, рус. перечу́ть, перечу́ять, перечува́ть ’перанюхаць’, ’пачуць (усё); даведацца праз каго-небудзь’. Відаць, з *pro‑čuti. Параўн. аналагічна рус. про‑слышать. У такім выпадку — да пра- і чуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зберага́ць несов.

1. (сохранять в целости) сберега́ть; уберега́ть;

2. (сохранять про запас) сберега́ть, приберега́ть;

1, 2 см. зберагчы́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пра предлог с вин. (для указания на предмет мысли, речи, чувства и т.п.) о, об (ком, чём); про;

гавары́ць п. літарату́ру — говори́ть о литерату́ре;

я ўспаміна́ю п. цябе́ — я вспомина́ю о тебе́ (про тебя́);

пагавары́ць п. адпачы́нак — поговори́ть об о́тпуске

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запа́с в разн. знач. запа́с, -су м.;

◊

про запа́с на запа́с, у запа́с;

запа́с карма́на не дерёт посл. запа́с бяды́ не чы́ніць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бычо́к

I -чка́ (молодой бык) бычо́к;

◊ ка́зка пра бе́лага бычка́ — ска́зка про бе́лого бычка́

II (рыба) бычо́к

III прост. оку́рок

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

*Прастрэ́ч, прострэ́ч ’прастуда ад ветру’ (ТС). Фармальна і семантычна можна параўнаць з укр. пристрі́т, при́стреч ’хвароба, якая, па павер’ях народа, здараецца ад благой сустрэчы’, пристрі́ти ’сурочыць’, рус. дыял. пристре́т ’сурокі’. Далей да сустрэча, устрэць з іншай прыстаўкай: *про‑стрэт‑jъ. Сюды ж, магчыма, простро́чыц ’прапусціць, не заўважыць’: не прастрачы воўка (тураў., Цыхун, вусн. паведамл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)