Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ciżba
ж.
1. цісканіна, таўкатня; ціжба;
2. натоўп; зборышча; плойма
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Пля́йма ’пляма’ (Касп., Нас., Растарг.; ашм., Стан.; дубр., ЛА, 3; шуміл., Сл. ПЗБ), кляйміць ’пляміць’ (Стан.). Відаць, да пляма (гл.) з устаўным ‑и‑, як у войстры < востры. Плямлю/ плойма ’пляма’ (беш., Нар. сл.), плямо, пляшкі ’тс’ (паст., чэрв., беш., ЛА, 3) аформлены пад уплывам рус.пятно ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
multitude
[ˈmʌltɪtu:d]
n.
1) мно́ства n.; пло́ймаf. (камаро́ў, жаўне́раў); бе́здань, бе́зьліч, про́цьма f.
2) the multitude — про́стыя лю́дзі, нато́ўп -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Лотва ’чарада, плойма (дзяцей)’ (Касп.), рус.пск.лотва некрещеная! — лаянка; ’шалёнае зборышча’, польск.Lotwa ’Латвія’. Лексема паходзіць ад этноніма як абагульняючае слова для мноства людзей (з незразумелай мовай). Параўн. яшчэ рус.пск.латыш ’чалавек, які гаворыць неразборліва’. Паходзіць з незасведчанай у балтыйскіх помніках назвы для краіны і яе насельніцтва *Latuvā, Latvā (Атрэмбскі, Gramatyka, 1, 3), параўн. назву вёскі Лотва Мядзельскага р‑на, ст.-бел. Лотва (у Стрыйкоўскага) і інш. Больш падрабязна гл. Непадкупны (Связи, 151–152).
1. Перастаць існаваць; знікнуць. Раней тут коз было багата... Ды тая плойма ўся звялася, Так перадохла яна марна.Колас.
2. Страціць сілы, пахудзець. Звёўся чалавек. Не толькі якой працы, і пашпарта яму не давалі, цураліся яго, дурным празвалі.Гарэцкі.
3.дачаго. Абмежавацца, скараціцца; выразіцца ў чым‑н. нязначным, малым і пад. Звялася работа следчага, па сутнасці, да выканання чыста фармальных працэдур — збору прадугледжаных судаводствам дакументаў.Мехаў.
•••
Звесціся на нішто — страціць усякі сэнс, значэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлу́мак ’клунак’ (Сцяшк.), тлу́мок, тлума́к ’тс’ (Сл. Брэс.; брэсц., ЛА, 5), ’клунак; абмежаваны чалавек, дурань’ (беласт., Сл. ПЗБ), ст.-бел.тлу́мок, клу́мок, клу́нок ’клунак, пакунак’ (1516 г., Ст.-бел. лексікон, КГС). Укр.дыял.тлу́мок ’клунак’, тлума́к ’вузел, чамадан’, польск.tłumok ’клунак’, чэш.tlumok ’клунак, рукзак’. Са ст.-польск.tłumok ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 103) ад tłum ’натоўп, плойма’, першапачаткова ’вялікая колькасць’ (Брукнер, 572 і інш.), гл. тлум1, або ад tłumić ’сціскаць, змінаць’ (Борысь, 636), гл. тлуміць. Аднак чэш.tlumok звязваюць са ст.-чэш.telma ’торба’ няяснага паходжання (Махэк₂, 646; Голуб-Ліер, 483), а ўкр.тлу́мок, тлума́к лічаць трансфармацыяй тур.tulum ’торба’ (Ткачоў, Slavica Tarnopolensia, 1994, 1, 68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
heap1[hi:p]n.
1. (of) ку́ча, гру́да
2.pl.heapsinfml про́цьма, пло́йма
3.infml стары́ аўтамабі́ль, драндуле́т, калыма́га
♦ at the top/bottom of the heap на высо́кай/ні́зкай пазі́цыі ў структу́ры арганіза́цыі або́ грама́дства;
collapse/fall in a heap упа́сці ўсім цяжа́рам і не варушы́цца;