штрэк
(ням. Strecke)
гарызантальная падземная горная вырабатка ўздоўж пласта карыснага выкапня.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
магу́тнасць ж.
1. в разн. знач. мо́щность;
м. ву́гальнага пласта́ — мо́щность у́гольного пласта́;
м. электраста́нцыі — мо́щность электроста́нции;
2. только мн. мо́щности;
3. мощь; си́ла;
4. могу́щество;
5. си́ла;
3-5 см. магу́тны 1-3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
магу́тнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць магутнага (у 2, 3 знач.); вялікая сіла, моц. Магутнасць дзяржавы. Магутнасць арміі. □ Сталіца! Магутнасць твая незлічона. Броўка.
2. Спец. Таўшчыня пласта (мінералаў, паветра, вады і пад.). Магутнасць тарфянога залежу. Магутнасць пласта калійнай руды. Магутнасць атмасферы.
3. Спец. Велічыня, якая паказвае адносіны работы да часу, на працягу якога яна выканана. Магутнасць рухавіка. Магутнасць электрастанцыі.
4. толькі мн. (магу́тнасці, ‑ей). Вытворчыя аб’екты (заводы, машыны і пад.). Дадатковая электраэнергія можа быць выпрацавана на гідраэлектрастанцыях без устаноўкі новых магутнасцей. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штрэк, ‑а, м.
Спец. Гарызантальная падземная горная выпрацоўка, накіраваная па лініі пласта карыснага выкапня і не мае прамога выхаду на паверхню. Транспарцёры падвозяць здабытую соль з бакавых штрэкаў на падземны руднічны двор і паднімаюць на паверхню. В. Вольскі.
[Ад ням. Strecke.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адва́л, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -у, гл. адваліць (да 1 знач.).
2. -а. Прыстасаванне ў плузе для адразання і пераварочвання пласта зямлі.
3. -а. Перавернуты пласт зямлі.
4. -а. Насып з пустых парод, шлаку і пад. на горных распрацоўках (спец.).
|| прым. адва́льны, -ая, -ае (да 2—4 знач.).
◊
Да адвалу (разм.) — наесціся да сыці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тарпедава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак. і незак., што.
1. Атакаваць тарпедаю; паразіць (паражаць) тарпедаю.
2. Спец. Узарваць (узрываць) зарад выбухнога рэчыва ў буравой свідравіне для расшырэння яе і павышэння адданы пласта.
3. перан. Падарваць (падрываць), парушыць (парушаць) знутры. Тарпедаваць дагавор аб раззбраенні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пласт м.
1. пласт, род. пласта́ м.; (слой) слой, род. сло́я м.; (земли при пахоте) скі́ба, -бы ж.;
2. перен. пласт, род. пласта́ м., слой, род. сло́я м.;
лекси́ческий пласт лексі́чны пласт;
лежа́ть пласто́м (как пласт) ляжа́ць пласто́м (як пласт).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
біястро́м
(ад бія- + гр. stroma = насціл)
утварэнне ў выглядзе лінзы або пласта на дне мора з рэшткаў арганізмаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
па́кер
(англ. packer, ад pack = ушчыльняць)
прыстасаванне, якое спускаецца ў буравую свідравіну на трубах для размежавання пласта з пазатрубнай прасторай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
разрэ́з, -зу м., в разн. знач. разре́з;
р. на руцэ́ — разре́з на руке́;
р. суке́нкі — разре́з пла́тья;
р. вачэ́й — разре́з глаз;
папяро́чны р. — попере́чный разре́з;
падо́ўжны р. — продо́льный разре́з;
р. пласта́ — разре́з пласта́;
◊ у гэ́тым ~зе — в э́том разре́зе;
ісці́ ў р. — (з чым) идти́ в разре́з (с чем)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)